نان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نان خمیر پخته شده از
آرد گندم،
جو و مانند آن است.
از احکام آن در بابهایی چون
طهارت،
زکات،
تجارت،
قرض،
کفارات و
اطعمه و اشربه سخن گفتهاند.
نان از نعمتهای بزرگ
خدای تعالی است. در روایتی آمده است: اگر نان نبود، ما نمیتوانستیم
روزه بگیریم و
نماز بگزاریم و فریضههای پروردگارمان را به جا آوریم.
در روایتی دیگر از
امام صادق (علیهالسّلام) به نقل از
پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) آمده است: نان را اکرام کنید؛ چه اینکه از
عرش تا
زمین و نیز بسیاری از بندگان خدا در زمین، برای تهیه آن کار کردهاند
(تا به شما رسیده است).
از مصادیق اکرام نان، خودداری از لگد کردن، نبریدن آن با
کارد و مانند آن، نگذاشتن آن زیر
ظرف و منتظر نماندن برای غیر آن پس از گذاشتن بــر
سفره است.
در روایات از بوییدن نان
نهی شده است؛ از اینرو، حکم به
کراهت آن کردهاند. بر سفرهای که نان و
گوشت نهاده شده، آغاز کردن به نان
مستحب است.
کوچک گرفتن قرص (چانه) نان هنگام پختن و پاره کردن نان به سمت بالا مستحب است.
گزینش نان جو بر نان گندم مستحب است؛ چه اینکه نان جو غذای
پیامبران (علیهمالسّلام) و نیکان معرفی شده است.
شمارش نان، بدون نیاز به شمردن
مکروه است.
• بنابر
مشهور، چنانچه از آرد نجس نان بپزند، به سبب پخته شدن، پاک نمیشود.
•
استنجا با آنچه از نظر
شرع محترم میباشد، مانند نـان،
حرام است.
• بنابر نظر مشهور متاخران،
زکات فطره از قوت غالب پرداخت میشود
. بنابراین، چنانچه نان، قوت غالب باشد، میتوان آن را به عنوان زکات فطره پرداخت کرد.
• خریدن
گندم و آرد کردن آن و پختن نان مستحب و خریدن آرد، بویژه خریدن نان مکروه است.
•
داد و ستد نان در ازای نان، تنها در صورت برابری در وزن جایز است؛ مگر آنکه جنس نانها مختلف باشد، مانند نان گندم و نان ارزن، در این صورت، خرید و فروش با فزونی یکی بر دیگری اشکال ندارد.
• قرض ندادن نان مکروه است.
• قرض دادن نان با تعیین وزن و اوصاف آن و نیز به صورت عددی جایز است. در این صورت، تفاوت نانها در کوچکی و بزرگی و اینکه نان قرض گرفته شده، کوچک و نان پس داده شده بزرگ یا عکس آن باشد، اشکال ندارد، به شرط آنکه تفاوت، اندک و مسامحهپذیر باشد.
• دادن نان به
فقیر به عنوان
کفاره کفایت میکند.
• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (علیهمالسلام)، ج۸، ص۴۶۸.