• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مفهوم

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دلالت باواسطه و غیرمطابقی کلام را مفهوم گویند.



«مفهوم» در مقابل « منطوق »، مدلولی است که به طور مستقیم در لفظ و کلام ذکر نشده است؛ ولی از آن استنباط می‌شود؛ و لذا در تعریف آن گفته‌اند: «ما دل علیه اللفظ فی غیر محل النطق»؛ یعنی معنایی که کلام متکلم به طور مستقیم و به دلالت مطابقی بر آن دلالت ندارد؛ بلکه به دلالت التزامی و باواسطه بر آن دلالت دارد؛ مانند: (فلا تقل لهمآ اف) که منطوق این آیه بر تحریم تافیف و اف گفتن دلالت دارد و مفهوم آن، حرمت ضرب و جرح به طریق اولی است.


مفهوم به طور کلی بر دو قسم است:
۱. مفهوم موافق ؛ ۲. مفهوم مخالف .
هر کدام از این دو نیز اقسامی دارد.
[۶] فیض، علیرضا، مبادی فقه و اصول، ص۲۴۲.
[۷] زحیلی، وهبه، اصول الفقه الاسلامی، ص۳۶۱.



مفهوم موافق ؛
مفهوم مخالف ؛
منطوق .





فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «مفهوم».    




جعبه ابزار