محکم از «اِحکام» گرفته شده و در لغت به معنای چیزی است که دارای ثبات و قوام بوده و قابل خدشه نیست و بر اساس این، آیات محکمات آیاتی است که دارای روشنی و استحکام در معنا بوده و فهمیدن معانی آنها نیازمند تحقیق و بررسی خاص نیست، مانند آیات: «الله خالق کل شیء»،
مشهور اصولیون معتقدند نصوص و ظواهر قرآن کریم ، جزء محکمات قرآن می‌باشد. اخباری‌ها فقط آیاتی را که نص (صریح) در معنای خود می‌باشد، محکم می‌دانند و ظواهر را جزء متشابهات به حساب می‌آورند.
