محمد (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مُحَمَّد (به ضم میم و به فتح حاء و تشدید و فتح میم دوم)، از
واژگان قرآن کریم به کسی اطلاق میشود که دارای محامد بوده و خصال پسندیدهاش بسیار باشد. این کلمه که نام مبارک
حضرت رسول (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) است چهار بار در
قرآن مجید آمده است.
مُحَمَّد راغب گوید
محمود آن است که ستوده شود، محمّد آن است که خصال پسندیدهاش بسیار باشد.
جوهری گوید: «المحمّد: الَّذی کثرت خصاله المحمودة».
اقرب الموارد نیز عین این جمله را دارد.
در
مجمع ذیل
آیه ۱۴۴ آل عمران گوید: محمّد یعنی جامع تمام محامد زیرا تمحید درباره کمال محامد به کار میرود.
علی هذا کلمه محمّد به عنوان وصف به کسی اطلاق میشود که دارای محامد بوده باشد و تفعیل در آن به معنی کثرت است و این کلمه که نام مبارک حضرت رسول (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) است چهار بار در قرآن مجید آمده است.
(وَما مُحَمَّدٌ اِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ) (محمّد فقط فرستاده خداست؛ و پيش از او، فرستادگان ديگرى نيز بودند.)
(ما کانَ مُحَمَّدٌ اَبا اَحَدٍ مِنْ رِجالِکُمْ) (محمد پدر هيچ يك از مردان شما نبوده است.)
(وَآمَنُوا بِما نُزِّلَ عَلی مُحَمَّدٍ...) (و كسانى كه
ایمان آوردند به آنچه بر محمد نازل شده)
(مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ..) (محمد فرستاده خداست.)
محمّد هر چند اسم و علم آن حضرت است ولی بنا بر صفاتی که
حقّ تعالی برای آن حضرت در قرآن میشمارد و از جمله:
(وَاِنَّکَ لَعَلی خُلُقٍ عَظِیمٍ اللَّهُ) (و تو اخلاق عظيم و برجستهاى دارى.)
و
(اَعْلَمُ حَیْثُ یَجْعَلُ رِسالَتَهُ) (خداوند آگاهتر است كه رسالت خويش را در كجا و به عهده چه كسى قرار دهد.)
و غیره، روشن میشود که در ذکر نام مبارک آن حضرت، صفات محمودهاش ملحوظ است؛ گر چه این نام به وسیله خانوادهاش در کودکی به وی نامگذاری شده است اللّه اعلم.
این واژه چهار بار در قرآن ذکر شده است.
•
قرشی بنایی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «محمد»، ج۲، ص۱۷۵.
