قدح (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
منبع:
قدح (قاموس قرآن (جلد ۵))
مقالات مرتبط:
قَدْح (لغاتقرآن)
،
قدح (مفرداتنهجالبلاغه)
،
قدح (مقالات مرتبط)
.
دیگر کاربردها:
قدح (ابهامزدایی)
.
قَدْح
(به فتح قاف و سکون دال) از
واژگان قرآن کریم
به معنای
زدن
است، برای مثال، مثل زدن
آهن
به
سنگ
براى بيرون آمدن
آتش
میباشد. قدح گاهى به معنى
طعن
در
نسب
و
عدالت
و غيره نيز آيد، ولى در كلام الله يكبار بيشتر نيامده، آن هم به معنى زدن است.
فهرست مندرجات
۱ - مفهومشناسی
۲ - کاربردها
۲.۱ - نهج البلاغه
۳ - تعداد کاربردها
۴ - پانویس
۵ - منبع
۱ - مفهومشناسی
[
ویرایش
]
قَدْح
:
[۱]
قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۲۴۴.
[۲]
طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۴۰۳.
به معنى
زدن
است، مثل زدن
آهن
به سنگ براى بيرون آمدن
آتش
، «قَدَحَ بالزّند: رام الايراء به»
[۳]
زبیدی، مرتضی، تاج العروس، ج۴، ص۱۶۵.
[۴]
ابن منظور، محمدبن مکرم، لسان العرب، ج۲، ص۵۵۴.
۲ - کاربردها
[
ویرایش
]
(
وَ الْعادِياتِ ضَبْحاً • فَالْمُورِياتِ قَدْحاً
)
[۵]
عادیات/سوره۱۰۰، آیه۱-۲.
به نظر میآيد «قَدْحاً» منصوب به نزع الخافض و تقدير «بالقدح» باشد، يعنى: «
قسم
به دوندگان با حمحمه و به آتش افروزان با زدن
سم
به
سنگ
».
[۶]
علامه طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان، ج۲۰، ص۳۴۵.
[۷]
علامه طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۸۹.
[۸]
طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۸۰۳-۸۰۴.
[۹]
طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۲۳۷.
(ببینید:
عدو (مفرداتقرآن)
)
۲.۱ - نهج البلاغه
در
نهج البلاغه
خطبه ۳۵
فرموده:
«حَتَّى ارْتَابَ النَّاصِحُ بِنُصْحِهِ وَ ضَنَّ الزَّنْدُ بِقَدْحِهِ»
، «تا نصيحتگو در
نصیحت
خويش به
شک
افتاد و آتش زنه از زدن و آتش بيرون كردن
بخل
ورزيد».
[۱۰]
نهجالبلاغه، ترجمه فیضالاسلام، خطبه۳۵، ج۱، ص۱۱۶.
[۱۱]
نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، خطبه۳۵، ص۸۰.
[۱۲]
نهج البلاغه، تصحیح الحسون، خطبه۳۵، ص۹۷.
[۱۳]
نهج البلاغه، ترجمه مکارم شیرازی، خطبه۳۵، ص۹۴.
۳ - تعداد کاربردها
[
ویرایش
]
قدح گاهى به معنى
طعن
در
نسب
و
عدالت
و غيره نيز آيد،
[۱۴]
زبیدی، مرتضی، تاج العروس، ج۴، ص۱۶۵.
[۱۵]
ابن منظور، محمدبن مکرم، لسان العرب، ج۲، ص۵۵۴.
ولى در
کلام الله
يكبار بيشتر نيامده، آن هم به معنى زدن است.
۴ - پانویس
[
ویرایش
]
۱.
↑
قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۲۴۴.
۲.
↑
طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۴۰۳.
۳.
↑
زبیدی، مرتضی، تاج العروس، ج۴، ص۱۶۵.
۴.
↑
ابن منظور، محمدبن مکرم، لسان العرب، ج۲، ص۵۵۴.
۵.
↑
عادیات/سوره۱۰۰، آیه۱-۲.
۶.
↑
علامه طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان، ج۲۰، ص۳۴۵.
۷.
↑
علامه طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۸۹.
۸.
↑
طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۸۰۳-۸۰۴.
۹.
↑
طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۲۳۷.
۱۰.
↑
نهجالبلاغه، ترجمه فیضالاسلام، خطبه۳۵، ج۱، ص۱۱۶.
۱۱.
↑
نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، خطبه۳۵، ص۸۰.
۱۲.
↑
نهج البلاغه، تصحیح الحسون، خطبه۳۵، ص۹۷.
۱۳.
↑
نهج البلاغه، ترجمه مکارم شیرازی، خطبه۳۵، ص۹۴.
۱۴.
↑
زبیدی، مرتضی، تاج العروس، ج۴، ص۱۶۵.
۱۵.
↑
ابن منظور، محمدبن مکرم، لسان العرب، ج۲، ص۵۵۴.
۵ - منبع
[
ویرایش
]
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "قدح"، ج۵، ص۲۴۴-۲۴۵.
ردههای این صفحه :
مفردات قرآن
|
واژه شناسی واژگان سوره عادیات
ترجمه نوع 1
ترجمه نوع 2
ترجمه نوع 3
جستجوی سریع
درج مطلب
درباره ما
صفحه نخست
اشتراکگذاری
ایتا
تلگرام
واتساپ
آخرین مطالب اضافه شده
بحث
مقاله
مدرسه فقاهت
کتابخانه
ویکی پرسش
جعبهابزار
صفحه تصادفی
فهرست الفبایی
راهنمای ویکیفقه
راهنمای تصویری
ورود به سامانه / ایجاد حساب کاربری
العربیة
|
اردو
|
Türkçe
آخرین مطالب اضافه شده
بحث
مقاله
پیشرفته
نمایش تاریخچه
ویرایش
خواندن
صفحه نخست
درج مطلب
آخرین مطالب اضافه شده
اشتراکگذاری
ایتا
تلگرام
واتساپ
مدرسه فقاهت
کتابخانه
ویکی پرسش
جعبهابزار
صفحه تصادفی
فهرست الفبایی
راهنمای ویکیفقه
راهنمای تصویری