• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عبدالکریم بن هوازن قشیری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عبداللّه لکریم قشیری (۳۷۶-۴۶۵ه) محدث، صوفی، فقیه، اصولی، متکلم، ادیب، شاعر، نویسنده و نحوی اواخر قرن چهارم و اوایل پنجم هجری بود.
بنابر دیدگاه رجال نویسان اهل سنت، او محدثی ثقه بود و در اصول بر مذهب اشعری و در فروع طبق مذهب شافعی عمل می‌کرده و مدتی هم ریاست تصوف را برعهده داشت.
ایشان زیر نظر استادان زیادی به کسب علم مشغول شده و شاگردانی تریبت کرده است.
آثار بسیاری در علوم مختلف از او برجا مانده است.
وی در سال ۴۶۵ه در نیشابور از دنیا رفت و کنار قبر استادش ابوعلی دقاق به خاک سپرده شد.



ابوالقاسم عبداللّه لکریم بن هوازن بن عبداللّه لملک قشیری نیشابوری، سال ۳۷۶ه در اُستوا ناحیه‌ای در نیشابور به دنیا آمد.


ابوالقاسم، ادبیات عربی را در همان استوا نزد ابوالقاسم یمانی آموخت و بعد از آن برای کسب درجات عالی به نیشابور سفر کرد و از ابوعلی دقاق تصوف آموخت. از ابوالحسن خفاف، ابونعیم اسفراینی، ابن باکویه، علی بن احمد اهوازی، ابوعبداللّه لرحمان سُلمی حدیث آموخت و روایت کرد.
خطیب بغدادی، پسرش عبداللّه لمنعم، نوه‌اش ابوالاسعد هبه الرحمان، ابوعبداللّه فراوی، زاهر شحامی و عبداللّه لجبار خُواریّ از او روایت کرده‌اند؛ همچنین فقه را نزد ابوبکر طوسی و اصول را نزد ابوبکربن فورک آموخت.
رجال نویسان اهل سنت او را فقیهی بزرگ، متکلم، اصولی، ادیب، شاعر، نویسنده، نحوی معرفی کرده و گفته‌اند او محدثی ثقه بود و در اصول بر مذهب اشعری و در فروع طبق مذهب شافعی عمل می‌کرده و مدتی هم ریاست تصوف را برعهده داشت.


قشیری سال ۴۶۵ه در نیشابور از دنیا رفت و کنار قبر استادش ابوعلی دقاق به خاک سپرده شد.


آثار عبدالکریم عبارت‌اند از:
نحر القلوب،
لطائف الاشارات فی تفسیر القرآن،
الجواهر،
احکام السماع،
آداب الصوفیه،
عیون الاجوبة فی فنون الاسئله،
المناجاة،
المنتهی فی نکت اولی النهی،
الرسالة القشیریه
• و التفسیر الکبیر که با عنوان التیسیر فی علم التفسیر شهرت دارد،
اربعون فی الحدیث، استفاضة المرادات، بلغة المقاصد فی التصوف، التخبیر فی علم التذکیر فی معانی اسم ا تعالی، الفصول فی الاصول، المعراج، ناسخ الحدیث و منسوخه، حیاة الارواح و الدلیل الی طریق الصلاح، شکایة اهل النسة بحکایة مانالهم من المحنه، منثور الخطاب فی شهود الالباب،
[۷] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۶۰۷.
[۸] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۲۰۸.
فصل الخطاب فی فضل اللّه لنطق المستطاب.

۱. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۱، ص۱۷۳.    
۲. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۵، ص۱۵۴.    
۳. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۱۱، ص۸۳.    
۴. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۸، ص۲۲۷.    
۵. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۸۸.    
۶. قفطی، علی بن یوسف، انباه الرواة، ج۲، ص۱۹۳.    
۷. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۶۰۷.
۸. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۲۰۸.
۹. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۱، ص۱۷۴.    
۱۰. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۰، ص۱۵۶.    
۱۱. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۶، ص۱۴۸.    
۱۲. حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، تاریخ نیشابور، ص۲۲۳.
۱۳. باخرزی، علی بن حسن، دمیة القصر، ج۲، ص۹۹۳.    
۱۴. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۲۰۵.    
۱۵. رافعی، عبدالکریم بن محمد، التدوین فی اخبار قزوین، ج۳، ص۲۱۰.    
۱۶. سیوطی، عبدالرحمن، طبقات المفسرین، ص۶۱.    
۱۷. داوودی، محمد بن علی، طبقات المفسرین، ج۱، ص۳۴۴.    
۱۸. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۲، ص۱۰۷.    
۱۹. ذهبی، محمد بن احمد، دول الاسلام، ص۲۳۸.
۲۰. اسنوی، عبدالرحیم بن حسن، طبقات الشافعیه، ج۲، ص۱۵۷.
۲۱. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۵، ص۹۱.    
۲۲. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۵۲۰.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلام، برگرفته از مقاله «عبداللّه لکریم قشیری»، ج۳، ص۱۹۸.






جعبه ابزار