طهر (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
طُهْر (به ضم طاء و سکون هاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای پاکی است. این واژه دارای مشتقاتی است که در
نهج البلاغه بهکار رفته است، مانند: «طَهُور» (به فتح طاء ضم هاء) به معنای پاکی و پاککننده و
تَطَهُّر (به فتح تاء و طاء ضم هاء) به معنای پاک شدن،
حضرت علی (علیهالسلام) درباره
معاویه و در مقام
موعظه و ... از این واژه استفاده نموده است.
طُهْر مثل قفل به معنای پاکی آمده است. «طُهْراً و طَهُوراً و طَهَارةً: ضدُّ نجس»
«طَهُور» پاکی و پاک کننده،
اسم و
مصدر هر دو آمده است.
«تَطَهُّر» از باب تفعّل به معنای پاک شدن و «تَطْهیر» به معنای پاک کردن آمده است.
• امام (صلواتاللهعلیه) درباره معاویه فرموده است:
«سَأَجْهَدُ فِي أَنْ أُطَهِّرَ الاَْرضَ مِنْ هذَا الشَّخْصِ الْمَعْكُوسِ، وَالْجِسْمِ الْمَرْكُوسِ» «حتماً سعی میکنم که زمین را پاک کنم از این شخص وارونه و از این جسد کج اندیش.»
(شرحهای خطبه:
در مقام موعظه فرموده است:
«فَتَأَسَّ بِنَبِيِّكَ الاَْطْيَبِ الاَْطْهَرِ (صلىاللهعليهوآله) فَإِنَّ فِيهِ أُسْوَةً لِمَنْ تَأَسَّى» «اقتدا کن به
پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) پاکیزهتر و پاکترت، که در او سرمشقی هست بر هر اقتدا کننده.»
(شرحهای خطبه:
)
درباره انبیاء: فرموده است:
«تَنَاسَخَتْهُمْ كَرَائِمُ الاَْصْلاَبِ إِلَى مُطَهَّرَاتِ الاَْرْحَامِ; كُلَّمَا مَضَى سَلَفٌ، قَامَ مِنْهُمْ بِدِينِ اللهِ خَلَفٌ» «نقل کرده آنها را اصلاب کریمه به ارحام پاک، هر وقت گذشتهای از آنها رحلت کرد، جانشینی از آنها برای دین خدا به پا خاست.»
(شرحهای خطبه:
)
این ماده نه بار در «
نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «طهر»، ج۲، ص۶۸۴.
