صفحه ۲۷ قرآن کریم سوره بقره

نیکى، این نیست که (به هنگام نماز،) روى خود را به سوى مشرق یا مغرب کنید; (و تمام گفتگوى شما، درباره قبله و تغییر آن باشد;) بلکه نیکوکار کسى است که به خدا وروز واپسین و فرشتگان و کتاب خدا و پیامبران، ایمان آورده; و مال خود را، با همه علاقه اى که به آن دارد، به خویشاوندان و یتیمان و مستمندان و واماندگان در سفر و سائلان و بردگان، انفاق مى کند; و نماز را برپا مى دارد و زکات را مى پردازد; و (همچنین) کسانى که به عهد خود ـ به هنگامى که عهد بستند ـ وفا مى کنند; و در برابر سختى ها و زیان ها و هنگام جنگ، استقامت مىورزند; اینها کسانى هستند که راست مى گویند; (و گفتار و کردارشان با اعتقادشان هماهنگ است;) و اینها پرهیزگارانند.

نيكوكارى آن نيست كه روى به جانب مشرق يا مغرب كنيد (چه اين چيز بى‌اثرى است) ليكن نيكوكارى آن است كه كسى به خداى عالم و روز قيامت و فرشتگان و كتاب آسمانى و پيغمبران ايمان آرد و دارايى خود را در راه دوستى خدا به خويشان و يتيمان و فقيران و در راه ماندگان و گدايان بدهد و در آزاد كردن بندگان صرف كند، و نماز به پا دارد و زكات مال (به مستحق) بدهد، و نيز نيكوكار آنانند كه با هر كه عهد بسته‌اند به موقع خود وفا كنند و در حال تنگدستى و سختى و هنگام كارزار صبور و شكيبا باشند. (كسانى كه بدين اوصاف آراسته‌اند) آنها به حقيقت راستگويان و آنها به حقيقت پرهيزكارانند.

نیکی [ محدود به ] این نیست که روی خود را [ برای عبادت ] به‌ سوی مشرق و مغرب کنید؛ بلکه نیکی وجود [ والای ] کسانی است که به خدا، روز قیامت، فرشتگان، کتاب [ آسمانی ] و پیامبران ایمان [ استوار و ثابت ] آورده‌اند، و دارایی [ خود ] را با آن‌که دوست دارند به خویشان و یتیمان و درماندگان، و درراه‌ماندۀ بی‌زادوتوشه، و تهیدستانی که درخواست کمک دارند و در راه [ آزادی ] بردگان می‌پردازند، و نماز را [ با شرایط ویژه‌اش ] می‌خوانند و زکات می‌پردازند، و چون پیمان ببندند به پیمان خود وفا می‌کنند، و در سختی‌ها و تنگدستی و هنگام پدیدآمدن صدمه و آسیب [ یعنی جنگ ] شکیبایند، اینانند که [ در ادعای دینداری ] راستگویند، و اینانند که به شدت پرهیزکنندگان [ از طغیان و تبهکاری]‌اند.

نيكوكارى آن نيست كه روى خود را به سوى مشرق و [ يا ] مغرب بگردانيد بلكه نيكى آن است كه كسى به خدا و روز بازپسين و فرشتگان و كتاب [ آسمانى ] و پيامبران ايمان آورد و مال [ خود ] را با وجود دوست داشتنش به خويشاوندان و يتيمان و بينوايان و در راه‌ماندگان و گدايان و در [ راه آزاد كردن ] بندگان بدهد و نماز را برپاى دارد و زكات را بدهد و آنان كه چون عهد بندند به عهد خود وفادارانند و در سختى و زيان و به هنگام جنگ شكيبايانند آنانند كسانى كه راست گفته‌اند و آنان همان پرهيزگارانند.

اى کسانى که ایمان آورده اید!حکم قصاص در مورد کشتگان، بر شما مقرر شده است آزاد در برابر آزاد، و برده در برابر برده، و زن در برابر زن. پس اگر کسى ازسوى برادر (دینى) خود، چیزى به او بخشیده شود، (و حکم قصاص تبدیل به خونبها گردد، ولىّ مقتول) باید از راه پسندیده پیروى کند; (و شرایط پرداخت کننده را در نظر بگیرد) و او نیز به نیکى دیه را (به ولىّ مقتول) بپردازد (و مسامحه نکند); این، تخفیف و رحمتى است از ناحیه پروردگار شما. و کسى که بعد از آن، تجاوز کند، عذاب دردناکى خواهد داشت.

اى اهل ايمان بر شما حكم قصاص كشتگان چنين معين گشت كه مرد آزاد در مقابل مرد آزاد، و بنده را به جاى بنده، و زن را به جاى زن قصاص توانيد كرد. و چون صاحب خون از قاتل كه برادر دينى اوست بخواهد درگذرد كارى است نيكو، پس قاتل ديه را در كمال خشنودى ادا كند. در اين حكم، تخفيف (امر قصاص) و رحمت خداوندى است، و پس از اين دستور، هر كه تجاوز كند او را عذابى سخت خواهد بود.

ای مؤمنان! در مورد کشته‌شدگان، قصاص بر شما مقرر شده است؛ آزاد در برابر آزاد، برده در برابر برده، زن در برابر زن. پس کسی که [ مرتکب قتل شده چنانچه ] از سوی برادر دینی‌اش [ که ولی مقتول است ] مورد چیزی از عفو قرار گرفت [ که به‌جایِ قصاص، خون‌بها بپردازد ] پس رعایت‌کردن روش پسندیده [ درباره وضع مادی قاتل که چه اندازه بپردازد، بر عهده عفوکننده از قصاص است ]، و [ قاتل، مسئول ] پرداخت خون‌بها با نیکی و خوشرویی است. این [ حکم خون‌بها ] تخفیف و رحمتی است از سوی پروردگارتان، پس هرکه بعد از چشم‌پوشی از قصاص، تجاوز کند [ و به کشتن قاتل برخیزد ] برای او عذابی دردناک است‌.

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد در باره كشتگان بر شما [ حق ] قصاص مقرر شده آزاد عوض آزاد و بنده عوض بنده و زن عوض زن و هر كس كه از جانب برادر [ دينى] اش [ يعنى ولى مقتول ] چيزى [ از حق قصاص ] به او گذشت‌ شود [ بايد از گذشت ولى مقتول ] به طور پسنديده پيروى كند و با [ رعايت ] احسان [ خونبها را ] به او بپردازد اين [ حكم ] تخفيف و رحمتى از پروردگار شماست پس هر كس بعد از آن از اندازه درگذرد وى را عذابى دردناک است.

و قصاص، براى شما مایه حیات (و امنیت) است، اى صاحبان خرد! شاید پرهیزکارى پیشه کنید.

اى عاقلان، حكم قصاص براى حفظ حيات شماست تا مگر (از قتل يكديگر) بپرهيزيد.

ای خردمندان! برای شما در قصاص مایۀ حیاتی ویژه است، و [ حکم قصاص ] برای این است که [ از هرگونه تعدی و تجاوز و امور غیرِ شرعی ] بپرهیزید‌.

و اى خردمندان شما را در قصاص زندگانى است باشد كه به تقوا گراييد.

بر شما مقرر شده «هنگامى که مرگ یکى از شما فرارسد، اگر چیز ارزشمندى [مالى] از خود به جاى گذارده، براى پدر و مادر و خویشاوندان، بطور شایسته وصیّت کند. این وظیفه‌اى است بر پرهیزگاران»

دستور داده شد كه چون مرگ يكى از شما فرا رسد اگر داراى متاع دنياست وصيت كند براى پدر و مادر و خويشان به چيزى شايسته عدل و به قدر متعارف. اين كار سزاوار مقام پرهيزكاران است.

بر شما مقرر شده چون یکی از شما را مرگ فرارسد اگر مالی از خود به‌جا گذاشته، به‌صورتی پسندیده برای پدر و مادر و خویشان وصیت کند، این حقی است بر عهدۀ کسانی که [ از خدا اطاعت کرده، از محرّماتش ] بپرهیزند‌.

بر شما مقرر شده است كه چون يكى از شما را مرگ فرا رسد اگر مالى بر جاى گذارد براى پدر و مادر و خويشاوندان [ خود ] به طور پسنديده وصيت كند [ اين كار ] حقى است بر پرهيزگاران.

و هرکس بعد از شنیدنش آن را تغییر دهد، گناه آن، بر همان کسانى است که آن (وصیّت) را تغییر مى دهند; که خداوند، شنوا و داناست.

پس هر گاه كسى بعد از شنيدن وصيت، آن را تغيير دهد و (بر خلاف وصيت رفتار كند) گناه اين كار بر آنهاست كه عمل به خلاف وصيت كنند، و خدا (به گفتار و كردار خلق) شنوا و داناست.

آنان‌که پس از شنیدن وصیت، در آن تغییری دهند گناهش فقط بر عهدۀ تغییر‌دهندگان است، یقیناً خداوند شنوا [ی کلامِ وصیت‌کننده ]، و دانا [ی به اعمال تغییر‌دهندگانِ وصیت ] است‌.

پس هر كس آن [ وصيت ] را بعد از شنيدنش تغيير دهد گناهش تنها بر [ گردن ] كسانى است كه آن را تغيير مى‌دهند آرى خدا شنواى داناست.