• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سُلالَه (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سُلالَه (به ضم سین و فتح لام) از واژگان قرآن کریم به معنای چکیده و صاف شده است.
این واژه دو بار در آیات قرآن ذکر شده است.



سُلالَه اهل لغت آن را چكنده و صاف شده گفته‌اند.
فرزند را سلاله و سليله و سليل گفته‌اند كه چكيده و كشيده مرد است.


به مواردی از سُلالَه که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - سُلالَةٍ (آیه ۱۲ سوره مؤمنون)

(وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ مِنْ‌ سُلالَةٍ مِنْ طِينٍ)


(و ما انسان را از عصاره‌اى از گِل آفريديم.)


۲.۲ - سُلالَةٍ (آیه ۸ سوره سجده)

(ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِنْ‌ سُلالَةٍ مِنْ ماءٍ مَهِينٍ)


(سپس نسل او را از عصاره‌اى از آب ناچيز و بى‌قدر آفريد.)


۲.۳ - توضیح تفسیری

سلاله فقط در اين دو جا از قرآن آمده است و در هر دو آيه نکره است مراد از آن در آيه دوم بنا بر علم امروز سلول مرد (اسپرماتوزئيد) است كه چكيده منی و بوجود آمده در آن و صاف شده از آن است. به نظرم مراد از سلاله اول هم همان سلّول است منتهى در خلقت اول همان سلّول در ميان گلى به خصوص بود، پس جاى سلّول در اول گل و لجن بود. و در خلقت دوم جاى آن منى است مثل‌

(خَلَقَ الْإِنْسانَ مِنْ عَلَقٍ)


(و انسان را از خون بسته‌اى خلق كرد.)
بنا بر آن كه علق جمع علقه به معنى كرم و زالو است.


۲.۴ - کاربرد در نهج البلاغه

در نهج البلاغه خطبه ۱۶۱ راجع به دو نوع خلقت فرموده‌ :
«بدئت‌ مِنْ سُلالَةٍ مِنْ طِينٍ‌. وَ وَضَعَتْ‌ فِي قَرارٍ مَكِينٍ. إِلى‌ قَدَرٍ مَعْلُومٍ‌.»
(آفرينشت از عصاره گِل آغاز شد و در جايگاه آرام قرار داده شدى تا زمانى مشخّص و سرآمد معيّن.)
سلالة فقط در دو جا از قرآن آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۲۹۵.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۱۸.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۳۹۷.    
۴. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۱۲.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۴۲.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۲۳.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۱۹.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۳۵.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۵۱۸.    
۱۰. سجده/سوره۳۲، آیه۸.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۱۵.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۳۷۴.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۲۵۰.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۹، ص۲۱۲.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۵۱۲.    
۱۶. علق/سوره۹۶، آیه۲.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۷.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۴۸.    
۱۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۲۳.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۱۸۰.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۸۱.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۵۸، خطبه ۱۶۳.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۸۳، خطبه ۱۵۸.    
۲۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۲۳۳، خطبه ۱۶۳.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۵۷، خطبه ۱۶۳.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۴۸.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۴۸.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۳۲۷.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۲۵.    
۳۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۵۸.    
۳۱. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۱۲.    
۳۲. سجده/سوره۳۲، آیه۸.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «سلل»، ج۳، ص۲۹۵.    






جعبه ابزار