• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

روزشمار نهضت عاشورا

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





روزشمار نهضت عاشورا، از مباحث مرتبط با اطلاعات و گزارش‌های آماری و تاریخی مرتبط با واقعه عاشورا در سال ۶۰ و ۶۱ قمری است. مهم‌ترین رویدادها و وقایع مرتبط با واقعه عاشورا در سالهای ۶۰ و ۶۱ قمری عبارتنداز: مرگ معاویه و خلافت پسرش یزید، بیعت‌خواهی حاکم مدینه از امام حسین (علیه‌السّلام) و خروج امام حسین (علیه‌السّلام) از مدینه به مکه، رسیدن نخستین نامه‌های کوفیان به امام، خروج مسلم بن عقیل از مکه به سوی کوفه، انتصاب عبیدالله بن زیاد بر ولایت کوفه، قیام و شهادت مسلم بن عقیل، خروج امام حسین (علیه‌السّلام) از مکه به کوفه، ورود امام حسین (علیه‌السّلام) به کربلا، ورود عمر سعد به کربلا با سپاه چهارهزارنفری، بستن آب بر روی امام حسین (علیه‌السّلام) و یارانش، شهادت امام حسین (علیه‌السّلام) و اسیری اهل بیت، حرکت اسرا به سوی کوفه و شام، اربعین حسینی و ورود اهل بیت به کربلا (بنا بر برخی اقوال) و بازگشت اهل بیت از شام به مدینه.



• ۱۵ رجب: مرگ معاویه.
• ۱۸ رجب: خلافت یزید ۳ روز پس از مرگ معاویه.
• ۲۷ رجب: بیعت‌خواهی ولید بن عتبه، حاکم مدینه از امام حسین (علیه‌السّلام).
• ۲۸ رجب (شب یکشنبه): خروج امام حسین (علیه‌السّلام) از مدینه.
• ۳ شعبان (شب جمعه): ورود امام حسین (علیه‌السّلام) به مکه.
• ۱۰ رمضان: رسیدن نخستین نامه‌های کوفیان به امام حسین (علیه‌السّلام) توسط عبدالله بن مسمع همدانی و عبدالله بن وال.
• ۱۲ رمضان: رسیدن ۱۵۰ نامه از کوفیـان بـه‌ امام حسین (علیه‌السّلام) تـوسـط قیس بن مسهر صیداوی، عبدالرحمن بن عبدالله ارحبی و عماره بن عبد سلولی.
• ١٤ رمضان: رسیدن نامه سران و مردم کوفه بـه‌ امام حسین (علیه‌السّلام) توسـط هانی بن هانی شبیعی و سعید بن عبدالله حنفی.
• ۱۵ رمضان: خروج مسلم بن عقیل از مکه به سوی کوفه.
[۳۳] مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۳، ص۶۴.

• ۵ شوال: ورود مسلم بن عقیل به کوفه و اخذ بیعت برای امام حسین (علیه‌السّلام).
[۳۸] مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۳، ص۶۴.

• ۸ ذی حجه (سه شنبه): خروج امام حسین (علیه‌السّلام) از مکه و قیام مسلم بن عقیل در کوفه.
• ۹ ذی حجه: شهادت حضرت مسلم.
[۵۹] مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۳، ص۶۰.



• ۲ محرم: ورود امام حسین (علیه‌السّلام) به کربلا.
• ۳ محرم: ورود عمر سعد به کربلا با سپاه چهارهزارنفری.
• ۶ محرم: اجتماع کامل سپاه دشمن؛یاری خواستن حبیب بن مظاهر از قبیله بنی اسد برای یاری امام حسین (علیه‌السّلام) و ناکامی او در این ماموریت.
• ۷ محرم: بستن آب بر روی امام حسین (علیه‌السّلام) و یارانش.
• ۹ محرم (تاسوعا): ورود شمر به کربلا، اعلام جنگ لشکر عمر سعد به امام حسین (علیه‌السّلام) و مهلت خواستن حضرت.
• ۱۰ محرم (عاشورا): شهادت امام حسین (علیه‌السّلام)، بنی‌هاشمیان و یارانش و اسیری اهل بیت.
• ۱۱ محرم: حرکت اسرا به سوی کوفه و دفن شهدا به دست بنی اسد (از اهالی غاضریه).
• ۱۲ محرم: ورود اهل بیت به کوفه.
• ۱۳ محرم: خروج اهل بیت از کوفه و حرکت به سوی شام.
• ۱ صفر: روز ورود اهل بیت و سر مطهر امام حسین (علیه‌السّلام) به شام.
[۱۳۱] بیرونی، ابوریحان، الآثار الباقیة عن القرون الخالیة، ص۳۳۱.

• ۲۰ صفر: اربعین حسینی و ورود اهل بیت به کربلا (بنا بر برخی اقوال)؛
[۱۴۳] بیرونی، ابوریحان، الآثار الباقیة عن القرون الخالیة، ص۳۳۱.
[۱۴۴] مستوفی هروی، محمد بن احمد، ترجمة الفتوح، ص۹۱۶.
[۱۴۷] بهایی، بهاءالدین محمد، توضیح المقاصد، ص۶ـ۷.
[۱۴۸] اشراقی، میرزامحمد، الاربعین الحسینیة، ص٢٠٥.
[۱۴۹] قاضی طباطبایی، سیدمحمدعلی، تحقیق درباره اول اربعین حضرت سیدالشهدا، ص۲۷۶-۲۷۷.
بازگشت اهل بیت از شام به مدینه.
[۱۵۳] محدث نوری، حسین، لؤلؤ و مرجان، ص۱۶۱-۱۶۲.



۱. طبری، محمد ابن جریر، تاریخ طبری، ج۴، ص۲۳۹.    
۲. ابن اعثم، احمد، کتاب الفتوح، ج۴، ص۳۵۱-۳۵۳.    
۳. ابن اعثم، احمد، کتاب الفتوح، ج۵، ص۵-۹.    
۴. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۳۴.    
۵. فتال نیشابوری، ابوعلی، روضه الواعظین، ج۱، ص۱۷۱.    
۶. مالکی، علی بن محمد، الفصول المهمه، ج۲، ص۷۸۴.    
۷. ابومخنف، لوط بن یحیی، وقعة الطف، ص۸۵.    
۸. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۳۴.    
۹. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۳۴۱.    
۱۰. ابومخنف، لوط بن یحیی، وقعة الطف، ص۸۵.    
۱۱. فتال نیشابوری، ابوعلی، روضه الواعظین، ج۱، ص۱۷۱.    
۱۲. مالکی، علی بن محمد، الفصول المهمه، ج۲، ص۷۸۴.    
۱۳. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۳۸۱.    
۱۴. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۳۵.    
۱۵. ابن اعثم، احمد، الفتوح، ج۵، ص۲۲.    
۱۶. ابومخنف، لوط بن یحیی، وقعة الطف، ص۸۸.    
۱۷. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۳۸۱.    
۱۸. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۳۷.    
۱۹. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۳۵۲.    
۲۰. دینوری، ابوحنیفه، الاخبار الطوال، ص۲۲۹.    
۲۱. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۵۸.    
۲۲. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۳۷.    
۲۳. سید بن طاووس، علی بن موسی، الملهوف علی قتلی الطفوف، ص۱۰۵.    
۲۴. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۵۸.    
۲۵. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۳۵۲.    
۲۶. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۳۸.    
۲۷. ابن اعثم، احمد، الفتوح، ج۵، ص۲۹.    
۲۸. دینوری، ابوحنیفه، الاخبار الطوال، ص۲۲۹.    
۲۹. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۳۵۳.    
۳۰. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۵۸.    
۳۱. سید بن طاووس، علی بن موسی، الملهوف علی قتلی الطفوف، ص۱۰۵.    
۳۲. حلی، ابن نما، مثیر الاحزان، ص۲۶.    
۳۳. مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۳، ص۶۴.
۳۴. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۳۵۴.    
۳۵. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۳۹.    
۳۶. دینوری، ابوحنیفه، الاخبار الطوال، ص۲۳۰.    
۳۷. ابن اعثم، احمد، الفتوح، ج۵، ص۳۱.    
۳۸. مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۳، ص۶۴.
۳۹. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۳۶۸.    
۴۰. فتال نیشابوری، محمد بن احمد، روضه الواعظین، ج۱، ص۱۷۳.    
۴۱. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۳۷۵.    
۴۲. محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه امام حسین بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، ج۴، ص۲۰۸.    
۴۳. ابومخنف، لوط بن یحیی، مقتل الحسین (علیه‌السّلام)، ج۱، ص۴۱.    
۴۴. ابن اثیر، علی بن ابی‌الکرم، الکامل فی التاریخ، ج۳، ص۱۴۱.    
۴۵. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص٤١.    
۴۶. حلی، ابن نما، مثیر الاحزان، ص۳۲.    
۴۷. سید ابن طاووس، علی بن موسی، الملهوف علی قتلی الطفوف ص۱۰۸.    
۴۸. دینوری، ابوحنیفة، الاخبارالطوال، ص۲۴۳.    
۴۹. سید بن طاووس، علی بن موسی، الملهوف علی قتلی الطفوف، ص۱۲۴.    
۵۰. قمی، ابن قولویه، کامل الزیارات، ص۷۳.    
۵۱. بلاذری، احمدبن یحیی، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۶۰.    
۵۲. طبری، محمدبن جریر، تاریخ طبری، ج۴، ص۲۸۶.    
۵۳. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۶۶.    
۵۴. ابن اعثم، احمد، الفتوح، ج۵، ص۶۹.    
۵۵. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۳۸۱.    
۵۶. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۶۶.    
۵۷. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۶۶.    
۵۸. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۳۸۱.    
۵۹. مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۳، ص۶۰.
۶۰. ابن کثیر، اسماعیل، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۵۸.    
۶۱. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۷۶.    
۶۲. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۴۰۹.    
۶۳. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۸۴.    
۶۴. ابن نما، جعفر، مثیر الاحزان، ص۴۹.    
۶۵. سید بن طاووس، علی بن موسی، الملهوف علی قتلی الطفوف، ص۱۳۹.    
۶۶. خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین، ج۱، ص۳۳۷.    
۶۷. کلینی، محمد بن یعقوب، الفروع من الکافی، ج۴، ص۱۴۶.    
۶۸. طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، ج۴، ص۳۰۱، «باب وجوب الصیام».    
۶۹. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۴۱۰.    
۷۰. دینوری، ابوحنیفه، الاخبار الطوال، ص۲۵۳.    
۷۱. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۸۴.    
۷۲. خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین، ج۱، ص۳۴۱.    
۷۳. سید بن طاوس، علی بن موسی، الملهوف علی قتلی الطفوف، ص۱۴۵.    
۷۴. ابن اعثم، احمد، الفتوح، ج۵، ص۹۰.    
۷۵. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۴۴، ص۳۸۶.    
۷۶. بلاذری، احمد بن یحیی بن جابر، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۸۰.    
۷۷. ابن اعثم، احمد، الفتوح، ج۵، ص۹۰-۹۱.    
۷۸. خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین، ج۱، ص۳۴۵.    
۷۹. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۴۱۲.    
۸۰. بلاذری، احمد بن یحیی بن جابر، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۸۰.    
۸۱. دینوری، ابوحنیفه، الاخبار الطوال، ص۲۵۵.    
۸۲. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۸۶.    
۸۳. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۴۱۶.    
۸۴. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۸۹.    
۸۵. ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق الکبیر، ج۴۵، ص۵۲.    
۸۶. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۴۱۷.    
۸۷. بلاذری، احمد بن یحیی بن جابر، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۸۴.    
۸۸. ابن اعثم، احمد الفتوح، ج۵، ص۹۸.    
۸۹. خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین، ص۳۵۴.    
۹۰. حاکم نیشابوری، ابوعبدالله، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۹۴.    
۹۱. ابن عبدالبر قرطبی، یوسف، الاستیعاب، ج۱، ص۳۹۳.    
۹۲. ابن خشاب، عبدالله بن احمد، تاریخ موالید الائمة و وفیاتهم، ص۲۰.    
۹۳. طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، ج۱، ص۴۲۰.    
۹۴. ابن کثیر، اسماعیل، البدایه والنهایه، ج۸، ص۱۶۰.    
۹۵. ابن کثیر، اسماعیل، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۹۲.    
۹۶. ابن سعد، محمد بن سعد، ترجمة الحسین (علیه‌السّلام) و مقتله، ص۷۵.    
۹۷. زبیری، مصعب، نسب قریش، ص۴۰.    
۹۸. مقدسی، مطهر بن طاهر، البدء و التاریخ، ج۶، ص۱۱.    
۹۹. یعقوبی، احمد بن اسحاق، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵.    
۱۰۰. اصفهانی، ابوالفرج، مقاتل الطالبیین، ص۷۸.    
۱۰۱. ابن عبد ربه، احمد بن محمد، العقد الفرید، ج۵، ص۱۲۹.    
۱۰۲. مسعودی، علی بن حسین، التنبیه والاشراف، ص۲۶۲.    
۱۰۳. فتال نیشابوری، ابوعلی، روضه الواعظین، ج۱، ص۱۹۵.    
۱۰۴. اصفهانی، ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۶۶۶.    
۱۰۵. طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، ج۴، ص۳۳۳.    
۱۰۶. ابن شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۲۳۱.    
۱۰۷. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۳، ص۲۰۶.    
۱۰۸. ابن کثیر، اسماعیل، البدایة و النهایة، ج۸، ص۲۱۰.    
۱۰۹. سبط ابن جوزی، یوسف، تذکرة الخواص، ص۲۳۰-۲۳۱.    
۱۱۰. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۴۵۵.    
۱۱۱. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۴۵۵.    
۱۱۲. ابن کثیر، اسماعیل، البدایة و النهایة، ج۸، ص۱۸۹.    
۱۱۳. خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین، ج۲، ص۴۴.    
۱۱۴. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۱۱۴.    
۱۱۵. شیخ مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۱۴.    
۱۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، ص۲۴۶.    
۱۱۷. مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۱۱۴.    
۱۱۸. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۳، ص۲۰۶.    
۱۱۹. دینوری، احمد بن داود، الاخبار الطوال، ص۳۸۳.    
۱۲۰. خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین، ج۲، ص۴۴.    
۱۲۱. بغدادی، محمد بن حبیب، المحبر، ص۴۹۱.    
۱۲۲. طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۵۹.    
۱۲۳. شیخ مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۱۸.    
۱۲۴. ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۸، ص۴۴۵.    
۱۲۵. شیخ مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۱۹.    
۱۲۶. طبرسی، اعلام الوری باعلام الهدی، ص۴۷۴.    
۱۲۷. دینوری، احمد بن داود، الاخبار الطوال، ص۲۶۰.    
۱۲۸. ابن اعثم، الفتوح، ج۵، ص۱۲۶-۱۲۷.    
۱۲۹. خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین، ج۲، ص۶۲.    
۱۳۰. سید ابن طاووس، الملهوف علی قتلی الطفوف، ص۲۰۸.    
۱۳۱. بیرونی، ابوریحان، الآثار الباقیة عن القرون الخالیة، ص۳۳۱.
۱۳۲. کفعمی، ابراهیم بن علی، المصباح، ص۵۱۰.    
۱۳۳. بغدادی، محمد بن حبیب، المحبر، ص۴۹۱.    
۱۳۴. طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۵۹.    
۱۳۵. مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ج۲، ص۱۱۸.    
۱۳۶. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۸، ص۴۴۵.    
۱۳۷. محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه امام حسین (علیه‌السّلام) بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، ج۸، ص۲۴۶.    
۱۳۸. محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه امام حسین (علیه‌السّلام) بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، ج۸، ص۲۴۷.    
۱۳۹. ابن اعثم، احمد، الفتوح، ج۳، ص۱۲۹-۱۳۰.    
۱۴۰. خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین (علیه‌السّلام)، ج۲، ص۶۸.    
۱۴۱. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۵، ص۱۲۷-۱۲۸.    
۱۴۲. سید بن طاووس، علی بن موسی، اللهوف فی قتلی الطفوف، ص۲۷۲-۲۷۳.    
۱۴۳. بیرونی، ابوریحان، الآثار الباقیة عن القرون الخالیة، ص۳۳۱.
۱۴۴. مستوفی هروی، محمد بن احمد، ترجمة الفتوح، ص۹۱۶.
۱۴۵. کاشفی، حسین، روضة الشهداء، ص۴۸۵.    
۱۴۶. ابراهیم بن محمد نیشابوری اسفراینی، نور العین فی مشهد الحسین، ص۷۲.    
۱۴۷. بهایی، بهاءالدین محمد، توضیح المقاصد، ص۶ـ۷.
۱۴۸. اشراقی، میرزامحمد، الاربعین الحسینیة، ص٢٠٥.
۱۴۹. قاضی طباطبایی، سیدمحمدعلی، تحقیق درباره اول اربعین حضرت سیدالشهدا، ص۲۷۶-۲۷۷.
۱۵۰. مفید، محمد بن محمد، مسار الشیعه، ص۴۶.    
۱۵۱. طوسی، محمد بن حسن، مصباح المتهجد، ص۷۸۷.    
۱۵۲. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۹۸، ص۳۳۴.    
۱۵۳. محدث نوری، حسین، لؤلؤ و مرجان، ص۱۶۱-۱۶۲.
۱۵۴. محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه امام حسین (علیه‌السّلام) بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، ج۸، ص۳۹۴.    
۱۵۵. قمی، عباس، منتهی الآمال، ج۱، ص۶۲۱.    
۱۵۶. محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه امام حسین (علیه‌السّلام) بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، ج۸، ص۳۹۵.    
۱۵۷. محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه امام حسین (علیه‌السّلام) بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، ج۸، ص۳۷۸.    
۱۵۸. محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه امام حسین (علیه‌السّلام) بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، ج۸، ص۳۷۹.    
۱۵۹. خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین (علیه‌السّلام)، ج۲، ص۸۲.    
۱۶۰. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۴۶۱-۴۶۲.    
۱۶۱. قزوینی، سید محمد کاظم، زینب الکبری (علیهاالسّلام) من المهد الی اللحد، ج۱، ص۵۱۰.    
۱۶۲. ابن اثیر جزری، ابوالحسن علی بن ابی‌الکرم، الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۸۷.    
۱۶۳. مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ج۲، ص۱۲۲.    
۱۶۴. طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، ج۱، ص۴۷۶.    



• پیشوایی، مهدی، مقتل جامع سیدالشهداء، ج۲، ص۵۰۱-۵۰۴.






جعبه ابزار