دولت بسیط (فقه سیاسی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دولت بسیط نوعی ساختار سیاسی است که در آن حاکمیت بهصورت یکپارچه اعمال میشود و اجزای تشکیلدهنده آن فاقد دولتهای داخلی مستقل هستند.
این نوع دولت دارای یک قانون اساسی واحد، نهادهای حاکمیتی متمرکز و قواى سهگانه یگانه است که در سراسر قلمرو آن نافذند.
وجود تقسیمات اداری در
دولت بسیط ممکن است، اما این تقسیمات هرگز به معنای استقلال سیاسی یا قانونگذاری محلی نیست.
کشورهایی مانند فرانسه، انگلستان، ایتالیا، ایران و مصر نمونههایی از دولتهای بسیط محسوب میشوند.
دولت بسيط كه نام ديگر آن دولت تکبافت يا واحد است، در مقابل دولت مركب يا چندپارچه قرار مىگيرد و منظور از آنها دولتهايى هستند كه داراى حاكميت يكپارچه هستند و به لحاظ اينكه فاقد اجزاى تركيبى هستند، بسيط ناميده مىشوند.
دولت بسيط داراى يک
قانون اساسی -هرچند در دو يا چند نسخه- بوده و همه اجزاى حاكميت را در سراسر قلمروهاى خود در اختيار دارد.
دولت بسيط مىتواند در درون خود داراى تقسيمبندىهاى اداراى به صورت متمركز و غير متمركز باشد، اما هيچگاه داراى دولت داخلى در بطن خود نيست.
از كشورهاى غربى، دولتهايى چون فرانسه، انگلستان، ايتاليا، يونان و از كشورهاى اسلامى، دولتهايى چون
ایران،
مصر،
سوریه،
اردن و
عراق، بسيط هستند.
در دولتهاى بسيط، نهادهاى اساسى نيز يگانه هستند و دولت داراى يک قوه مقننه و يک
قوه مجریه و يک قوه قضاييه است و حاكميت هر قوه در تمامى قلمروى دولت نافذ است.
در
دولت بسيط، همه عناصر تشكيلدهنده
دولت يكپارچه است، مانند جمعيت، قلمرو، حكومت و حاكميت و در صورت وجود قوميتهاى متعدد و يا استانهاى مجزا و نيز مراكز تصميمگيرى مختلف، همه از يک قانون عام پيروى مىكنند و اگر براى اقليتها مقررات خاصى وجود دارد، از يک مركز قانونگذارى ناشى مىشود و از يک اقتدار سياسى تبعيّت مىكنند.
• عمید زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، ج۲، ص۶۰-۶۱.