یَسْتَعْفِف (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یَسْتَعْفِف:
(وَ لْیَسْتَعْفِفِ الَّذینَ لا یَجِدونَ نِکاحاً) یَسْتَعْفِف: از مادّه
«عفاف» به معنی «پارسایی و پرهیزکاری» است.
این واژه در
آیه مورد بحث برای کسانی به کار رفته که با تمام تلاش و کوشش خود و دیگران وسیله ازدواجشان فراهم نمی‌شود و خواه ناخواه مجبورند مدتی را با محرومیت بگذرانند، لذا
قرآن دستور پارسایی را هرچند مشکل باشد به آن‌ها داده، می‌گوید:
«و آن‌ها که وسیله
ازدواج ندارند باید عفت پیشه کنند...» نکند در این مرحله بحرانی و در این دوران
آزمایش الهی تن به آلودگی در دهند و خود را معذور بشمرند که هیچ عذری پذیرفته نیست، بلکه باید قدرت
ایمان و
شخصیت و
تقوا را در چنین مرحله‌ای آزمود.
به موردی از کاربرد
یَسْتَعْفِف در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ لْیَسْتَعْفِفِ الَّذینَ لا یَجِدونَ نِکاحًا حَتَّی یُغْنیَهُمْ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ وَ الَّذینَ یَبْتَغونَ الْکِتابَ مِمّا مَلَکَتْ اَیْمانُکُمْ فَکاتِبوهُمْ اِنْ عَلِمْتُمْ فیهِمْ خَیْرًا وَ آتوهُم مِّن مّالِ اللَّهِ الَّذی آتاکُمْ وَ لا تُکْرِهوا فَتَیاتِکُمْ عَلَی الْبِغاء اِنْ اَرَدْنَ تَحَصُّنًا لِّتَبْتَغوا عَرَضَ الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ مَن یُکْرِههُّنَّ فَاِنَّ اللَّهَ مِن بَعْدِ اِکْراهِهِنَّ غَفورٌ رَّحیمٌ) (و کسانی که امکانی برای ازدواج نمی‌یابند، باید
پاکدامنی پیشه کنند تا
خداوند از
فضل خود آنان را بی‌نیاز گرداند و آن بردگانتان که خواستار قرارداد برای آزادی هستند، با آنان قرارداد ببندید اگر صلاحیت زندگی مستقل را در آنان احساس می‌کنید و چیزی از مال خدا را که به شما داده است به آنان بدهید و
کنیزان خود را برای دستیابی شما به
متاع ناپایدار زندگی
دنیا مجبور به خودفروشی نکنید. به خصوص اگر خودشان می‌خواهند
پاک بمانند و هرکس آن‌ها را بر این کار
اجبار کند، سپس پشیمان گردد و
توبه کند خداوند بعد از این اجبار کردن آن‌ها آمرزنده و مهربان است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
(وَ لْیَسْتَعْفِفِ الَّذینَ لا یَجِدونَ نِکاحاً حَتَّی یُغْنیَهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ) کلمه
استعفاف و
تعفف با همدیگر قریب المعنا هستند و مراد از نیافتن نکاح قدرت نداشتن بر
مهریه و
نفقه است و معنای آیه این است که کسانی که قدرت بر ازدواج ندارند از
زنا احتراز بجویند تا خداوند ایشان را از فضل خود بی‌نیاز کند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «یَسْتَعْفِف»، ج۳، ص۱۹۸.
