یوداش تادیوش کروسینسکی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کروسینسکی، یوداش تادیوش در لهستان متولد شد. وی در سال ۱۷۰۷ به یران آمد و در دربار صفوی بود و سفرنامه خود را در
ایران نوشت.
«یوداش تادیوش کروسینسکی» در برزیک، واقع در شمال شرقی کراکوی لهستان، در ششم مه ۱۶۷۵ م متولد شد. در آغاز جوانی، زبان‌های شرقی را یاد گرفت و پس از گرویدن به آئین ژوزئیت‌ها (
کاتولیک) در ۱۷۰۷ م به هیئت‌های عازم
ایران پیوست.
ورود وی به
ایران در زمان سلطنت سلطان حسین
صفوی بود و در سال‌های آخر اقامتش در ایران ریاست هیئت ژوزئیت‌ها
اصفهان را به عهده داشت. سفرنامه او به ویژه از این جهت حایز اهمیت است که در محاصره اصفهان در حمله دوم محمود افغان به ایران، خود شاهد بسیاری از اتفاقات این حمله بوده است و به عنوان
پزشک در اردوی محمود نیز رفت و آمد داشته و ناظر موقعیت متخاصمین نیز بوده است.
کروسینسکی در هیئت مبلغان مذهبی لیاقت و شایستگی خاصی از خود نشان داد و در ۱۷۲۰ م دادستان هیئت شد. شهرت و
صداقت وی در سمت دادستانی و تسلط او به زبان‌های مختلف، به حدی بود که به زودی به عنوان مترجم و منشی، با نماینده پاپ کلمنت یازدهم و امپراطور فرانسه، لوئی چهاردهم، جهت حل مشکلات هیئت مبلغان کاپوچی عازم تفلیس و گنجه شد. این ماموریت در همان سال به خوبی پایان یافت. به تدریج که بر طول اقامت کروسینسکی اضافه می‌شد، بر اعتبار وی نیز در دربار صفوی افزوده می‌گردید که این امر بر اعتبار سفرنامه و یادداشت‌های وی می‌افزاید. اواخر دوره اقامت وی در پایتخت صفوی، مصادف با حمله محمود به اصفهان و بالاخره سقوط سلسله صفوی و دوره اقتدار محمود و
حکومت اشرف بود.
کروسینسکی به همراه هیئتی ایرانی در اواخر
بهار ۱۷۲۵ م از طریق
ترکیه عازم اروپا شد. وی پس از ورود به ترکیه در
زمستان ۱۷۲۶ م، به سمت
کشیش یکی از شاهزادگان فرانسیس راکوشی در رودستوف مشغول به کار شد. اقامت چند ساله وی در رودستوف، به وی مجال پایان دادن خاطرات و یادداشت‌های دوره اقامت در ایران را داد.
کروسینسکی تا سال ۱۷۲۸ م در رودستوف به سربرد اما پس از آن که به لهستان مراجعت کرد و سایر مشاهدات خود در ایران را به رشته تحریر درآورد، در ۲۲ مه سال ۱۷۵۵ م در شهر کامی نیک در سن هشتاد و یک سالگی درگذشت.
ده سفرنامه (کتاب)
نرم افزار جغرافیای جهان اسلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
