• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

یَغْنَوا (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





یَغْنَوا: (کَاَنْ لَّمْ یَغْنَوْا)
«یَغْنَوا» از مادّه‌ «غنی» به معنای اقامت در مکان است، و- چنان که «طبرسی» در «مجمع البیان» می‌گوید- بعید نیست از مفهوم اصلی «غنا» به معنای بی‌نیازی گرفته شده باشد؛ زیرا کسی که بی نیاز است منزل آماده‌ای دارد، و مجبور نیست هر زمان از منزلی به منزل دیگر کوچ کند؛ جمله‌ {{صورتی: (کَاَنْ لَمْ‌یَغْنَوْا فیها) که درباره قوم «ثمود» و همچنین قوم «شعیب» آمده، مفهومش این است. آن چنان طومار زندگیشان در هم پیچیده شد، که گویا هرگز از ساکنان آن سرزمین نبودند.





۱.۱ - آیه ۹۲ سوره اعراف

(الَّذِينَ كَذَّبُواْ شُعَيْبًا كَأَن لَّمْ يَغْنَوْاْ فِيهَا الَّذِينَ كَذَّبُواْ شُعَيْبًا كَانُواْ هُمُ الْخَاسِرِينَ) (كسانى كه شعيب را تكذيب كردند، آنچنان نابود شدند كه گويا هرگز در آن خانه‌ها سكونت نداشتند! آرى آنها كه شعيب را تكذيب كردند، زيانكاران واقعى بودند.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: راغب در مفردات خود مى‌گويد: غنى فى مكان كذا به اين معنا است كه فلانى در فلان مكان زياد اقامت گزيد، تو گويى با اقامت در آن مكان از هر مكان ديگرى بى‌نياز است ... جمله‌ (الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيْباً ...) حال تكذيب كنندگان قوم شعيب را به حال كسى تشبيه مى‌كند كه نتوانسته در وطن اصلى خود زياد اقامت كند، چون نوعا اين گونه اشخاص از جهت نداشتن علاقه و اهل و عشيره و خانه و زندگى به آسانى از وطن چشم مى‌پوشند، به خلاف كسانى كه در وطن خود علاقه دارند و در آن زياد اقامت گزيده‌اند كه چشم‌پوشى از آن برايشان دشوار است تا چه رسد به مردمى كه قرنها و نسلا بعد نسل در سرزمينى به سر برده باشند. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)

۱.۲ - آیه ۶۸ سوره هود

(كَأَن لَّمْ يَغْنَوْاْ فِيهَا أَلاَ إِنَّ ثَمُودَ كَفرُواْ رَبَّهُمْ أَلاَ بُعْدًا لِّثَمُودَ) (آنچنان كه گويى هرگز ساكن آن ديار نبودند! بدانيد قوم ثمود، پروردگارشان را انكار كردند. دور باد قوم ثمود از رحمت خداوند)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: وقتى گفته مى‌شود: فلان غنى بالمكان معنايش اين است كه فلانى در فلان مقام اقامت گزيد و ضمير در كلمه فيها به كلمه ديار بر مى‌گردد و معناى آيه اين است كه صیحه آسمانی ستمکاران را گرفت و آن چنان در ديارشان به رو در افتادند كه گويى اصلا در آن مكان اقامتى نداشتند. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)


۱. اعراف/سوره۷، آیه۹۲.    
۲. هود/سوره۱۱، آیه۶۸.    
۳. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۶۱۵.    
۴. طریحی نجفی، مجمع البحرین، ج۱، ص۳۲۱.    
۵. اعراف/سوره۷، آیه۹۲.    
۶. هود/سوره۱۱، آیه۶۸.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۶، ص۳۱۱.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۹، ص۲۰۲.    
۹. اعراف/سوره۷، آیه۹۲.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۶۲.    
۱۱. اعراف/سوره۷، آیه۹۲.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۸، ص۲۴۳.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۱۹۳.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۹، ص۱۸۳.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۶۹۴.    
۱۶. هود/سوره۱۱، آیه۶۸.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۲۹.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۰، ص۴۶۸.    
۱۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۰، ۳۱۴.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۸۷.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۲۶۶.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «یَغْنَوا»، ص۶۵۷.    






جعبه ابزار