حطم (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حَطْم (به فتح حاء و سکون طاء)، از
واژگان قرآن کریم به معنای شکستن است. مشتقات این واژه نیز در
قرآن آمده است، به صورت:
حُطام (به ضم حاء) و آن یعنی چیزی که از خشکی شکسته شود؛
حُطَمَه (به ضم حاء و فتح طاء و میم)، که یکی از نامهای جهنم است و از آن جهت به این اسم نامیده شده که هر چیز را میشکند و خورد میکند.
حَطْم به معنی شکستن است: «حطمه حطما: کسره»
(ادْخُلُوا مَساکِنَکُمْ لا یَحْطِمَنَّکُمْ سُلَیْمانُ وَ جُنُودُهُ) «وارد مساکن خویش شوید تا شما را
سلیمان (علیهالسّلام) و لشگریانش در هم نشکنند. (پایمال نکنند).» حُطام آن است که از خشکی شکسته شود.
(ثُمَّ یَهِیجُ فَتَراهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ یَجْعَلُهُ حُطاماً) «سپس میخشکد و آن را زرد شده میبینی و سپس شکسته و ریز ریز میشود.»
جهنّم از آن جهت حُطَمَه نامیده شده که هر چیز را میشکند و خورد میکند.
(کَلَّا لَیُنْبَذَنَّ فِی الْحُطَمَةِ • وَما اَدْراکَ مَا الْحُطَمَةُ • نارُ اللَّهِ الْمُوقَدَةُ) «حتما به حطمه انداخته میشود. چه دانی حطمه چیست؟ آتش افروخته خداست.»
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «حطم»، ج۲، ص۱۵۳.