چراغ‌سازی (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
از
آیه ۳۵
سوره نور استفاده می‌شود که صنعت چراغ سازی، در عصر -
پیامبر -صلی الله علیه وآله- وجود داشته است.
صنعت چراغ سازی، در عصر - پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم - وجود داشته است:
الله
نور السمـوت و الارض مثل
نوره کمشکوة فیها مصباح المصباح فی زجاجة الزجاجة کانها کوکب دری یوقد من شجرة مبـرکة زیتونة لا شرقیة و لا غربیة یکاد زیتها یضیء و لو لم تمسسه نار... «
خدانور آسمانها و
زمین است مثل
نور او چون چراغدانی است که در آن چراغی و آن چراغ در شیشه‌ای است آن شیشه گویی اختری درخشان است که از درخت خجسته
زیتونی که نه شرقی است و نه غربی افروخته می‌شود نزدیک است که روغنش هر چند بدان آتشی نرسیده باشد روشنی بخشد روشنی بر روی روشنی است
خدا هر که را بخواهد با
نور خویش
هدایت می‌کند و این مثلها را خدا برای مردم می‌زند و خدا به هر چیزی داناست.»
اگر بخواهیم برای
ذات پاک خدا تشبیه و تمثیلی از موجودات حسی این
جهان انتخاب کنیم (گر چه مقام با عظمت او از هر شبیه و نظیر برتر است) آیا جز از واژه"
نور " می‌توان استفاده کرد؟! همان خدایی که پدید آورنده تمام جهان هستی است، روشنی بخش عالم آفرینش است، همه موجودات
زنده به
برکت فرمان او زنده‌اند، و همه مخلوقات بر سر خوان
نعمت او هستند که اگر لحظه‌ای چشم لطف خود را از آنها باز گیرد همگی در ظلمت فنا و نیستی فرو می‌روند.
و جالب اینکه هر موجودی به هر نسبت با او ارتباط دارد به همان اندازه
نورانیت و روشنایی کسب می‌کند:
قرآننور است چون
کلام اوست.
آئین
اسلام نور است چون آئین او است.
پیامبران نورند چون فرستادگان اویند.
امامان معصوم انوار الهی هستند چون حافظان آئین او بعد از پیامبرانند.
" ایمان"
نور است چون رمز پیوند با او است.
علم
نور است چون سبب آشنایی با او است. بنا بر این الله
نور السماوات و الارض.
بلکه اگر
نور را به معنی وسیع کلمه به کار بریم یعنی" هر چیزی که ذاتش ظاهر و آشکار باشد و ظاهر کننده غیر" در اینصورت به کار بردن کلمه"
نور" در
ذات پاک او جنبه
تشبیه هم نخواهد داشت، چرا که چیزی در عالم خلقت از او آشکارتر نیست، و تمام آنچه غیر او است از
برکت وجود او آشکار است.
در کتاب"
توحید " از"
امام علی بن موسی الرضا " علیه‌السّلام چنین آمده:
از آن حضرت تفسیر آیه الله
نور السماوات و الارض را خواستند فرمود:
هاد لاهل السماوات و هاد لاهل الارض:
" او
هدایت کننده اهل آسمانها و هدایت کننده اهل زمین است".
در حقیقت این یکی از خواص
نور الهی است، اما مسلما منحصر به آن نمی‌باشد، و به این ترتیب تمام تفسیرهایی را که در زمینه این آیه گفته‌اند می‌توان در آنچه ذکر کردیم جمع نمود که هر کدام اشاره به یکی از ابعاد این
نور بی نظیر و این روشنایی بی مانند است.
جالب اینکه در فراز چهل و هفتم از دعای"
جوشن کبیر " که مجموعه‌ای از صفات خداوند متعال است می‌خوانیم: یا
نور النور، یا
منور النور، یا خالق
النور، یا مدبر
النور، یا مقدر
النور، یا
نور کل
نور،
نورا قبل کل
نور، یا
نورا بعد کل
نور، یا
نورا فوق کل
نور، یا
نورا لیس کمثله
نور!:
"ای
نور نورها، و‌ای روشنی بخش روشنائیها، ای آفریننده
نور، ای تدبیر کننده
نور، ای تقدیر کننده
نور، ای
نور همه
نورها، ای
نور قبل از هر
نور، ای
نور بعد از هر
نور، ای
نوری که برتر از هر
نوری، و‌ای
نوری که همانندش
نوری نیست"! و به این ترتیب همه
انوار هستی از
نور او مایه می‌گیرد، و به
نور ذات پاک او منتهی می‌شود.
قرآن بعد از بیان حقیقت فوق با ذکر یک مثال زیبا و دقیق چگونگی
نور الهی را در اینجا مشخص می‌کند و می‌فرماید: " مثل
نور خداوند همانند چراغدانی است که در آن چراغی باشد و آن چراغ در حبابی قرار گیرد، حبابی شفاف و درخشنده همچون یک ستاره فروزان" (مثل
نوره کمشکاة فیها مصباح المصباح فی زجاجة الزجاجة کانها کوکب دری).
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «چراغ سازی».
