وصی (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
وَصی (
به فتح واو و کسر صاد) از
واژگان قرآن کریم به معنای متصل شدن و متصل کردن است. این واژه دارای مشتقاتی است که در آیات قرآن
به کار رفته است؛ مانند:
مُواصاة (
به ضم میم و فتح واو و صاد)
به معنای
وصیت کردن
به همدیگر.
وَصی به معنای متصل شدن و متصل کردن است. ایصاء و توصیه
به معنای سفارش و دستور است.
وصیت اسم است از ایصاء و گاهی
به چیز وصیّت شده اطلاق میشود.
به قولی وصیّت را از آن وصیّت گویند که
موصی کارش را
به کارهای
وصیّ متصل میکند و
به قولی کارهای قبل از
مرگ را
به کارهای بعد از مرگ متصل میکند ولی این راجع
به وصیّت
میت است و گرنه
طبرسی فرموده:
وصی، ایصاء، امر و عهد همه
به یک معنیاند.
(وَ وَصَّی بِها اِبْراهِیمُ بَنِیهِ وَ یَعْقُوبُ) «توصیه کرد آن دین و کلمه
توحید را
ابراهیم و
یعقوب به فرزندانش.»
(وَ اَوْصانِی بِالصَّلاةِ وَ الزَّکاةِ ما دُمْتُ حَیًّا) «مرا تا زندهام
به نماز و
زکات امر کرد.»
(کُتِبَ عَلَیْکُمْ اِذا حَضَرَ اَحَدَکُمُ الْمَوْتُ اِنْ تَرَکَ خَیْراً الْوَصِیَّةُ لِلْوالِدَیْنِ وَ الْاَقْرَبِینَ) (بر شما نوشته شده: «هنگامی که یکی از شما را مرگ فرا رسد، اگر چیز خوبی (مالی) از خود
به جای گذارده، برای
پدر و
مادر و نزدیکان، بطور شایسته وصیت کند!)
مراد از وصیّت همان وصیّت معمولی است و ظهور
آیه در
وجوب وصیّت است ولی با ادلّه قطعی ثابت شد که وصیت در این گونه موارد
مستحب است نه واجب.
(فَلا یَسْتَطِیعُونَ تَوْصِیَةً وَ لا اِلی اَهْلِهِمْ یَرْجِعُونَ)((چنان غافلگير مىشوند كه حتّى) نمىتوانند وصيّتى كنند يا
به سوى خانواده خود بازگردند!)
توصیه
به معنای سفارش و وصیّت است.
مُواصاة (
به ضم میم و فتح واو و صاد)
به معنای وصیت کردن
به همدیگر است.
(اِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ تَواصَوْا بِالْحَقِّ وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ) «مگر آنان که
ایمان آورده و اعمال نیکو انجام داده و یکدیگر را امر
به حق و امر
به صبر کنند.»
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «وصی»، ج۷، ص۲۲۳.