• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وأد (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




وَأْد (به فتح واو و سکون الف) از واژگان قرآن کریم به معنای زنده به گور کردن است.



وَأْد به معنای زنده به گور کردن است. در قاموس می‌گوید: «وأد بنته» یعنی دخترش را زنده بگور کرد؛ موؤدة و وئیدة دختر زنده بگور شده است. فرزدق شاعر درباره خانواده خویش گوید:
و منّا الّذی منع الوائدات‌فاحیا الوئید فلم تواد

«از ماست آنکه زنده بگور شده‌ها را از زنده بگور شدن منع کرد و آن را زنده کرد پس زنده بگور نشد.»
اشاره به جدّ خویش است که دختران عرب را می‌خرید و نمی‌گذاشت زنده‌ بگور شوند.


(وَ اِذَا الْمَوْؤُدَةُ سُئِلَتْ)(بِاَیِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ‌) «آن گاه که دختر زنده به گور شده سؤال شود که به چه گناهی کشته شده است؟»
ناگفته نماند: بعضی از عربها فرزندان خویش را از ترس گرسنگی می‌کشتند چنانکه در «ملق» گفته شد و بعضی وجود دختر را عار دانسته و او را زنده بگور می‌کردند. در اقرب الموارد گفته: قبیله کنده این کار را می‌کردند
[۸] شرتونی، سعید، اقرب الموارد.
و اینکه در مجمع فرموده: عرب از ترس گرسنگی دختران را زنده به گور می‌کردند ظاهرا درست نباشد زیرا کشتن فرزندان در صورت خوف از فقر منحصرا بدختران نبوده است و آنچه در آیه فوق آمده فقط راجع به دختران است که در آیه دیگر فرموده: (وَ اِذا بُشِّرَ اَحَدُهُمْ بِالْاُنْثی‌ ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَ هُوَ کَظِیمٌ) (و هنگامى كه به يكى از آنها بشارت دهند دختر نصيب تو شده، صورتش از فرط ناراحتى سياه مى‌شود؛ و به شدّت خشمگین مى‌گردد.)
(یَتَواری‌ مِنَ الْقَوْمِ مِنْ سُوءِ ما بُشِّرَ بِهِ اَ یُمْسِکُهُ عَلی‌ هُونٍ اَمْ یَدُسُّهُ فِی التُّرابِ...) (به خاطر بشارت بدى كه به او داده شده، از قوم و قبيله خود پنهان مى‌شود؛ و نمى‌داند آيا آن دختر را با قبول ننگ نگه دارد، يا زنده در خاک پنهانش كند؟!...)
در مجمع از قتاده نقل کرده: عاصم بن قیس تمیمی پیش رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) آمد گفت: من در جاهلیت هشت دختر زنده بگور کرده‌ام. فرمود به عوض هر یک بنده‌ای آزاد کن. گفت: من شتران دارم. فرمود به عوض هر دختر یک شتر به هر که خواهی هدیه کن. ایضا در مجمع از ابن عباس نقل کرده: زن به هنگام ولادت گودالی می‌کند و در سر آن می‌نشست اگر دختر می‌زائید در همان گودال دفنش می‌کرد و اگر نوزاد پسر بود او را نگاه می‌داشت. ناگفته نماند: این کار شوم عادت همه قبائل عرب نبود.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص۱۷۵.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۱۵۳.    
۳. فیومی، احمد، المصباح المنیر، ج۱، ص۳۴۷.    
۴. فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، ج۱، ص۳۴۲.    
۵. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، ج۱۰، ص۲۷۵.    
۶. تکویر/سوره۸۱، آیه۸.    
۷. تکویر/سوره۸۱، آیه۹.    
۸. شرتونی، سعید، اقرب الموارد.
۹. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، ج۱۰، ص۲۷۷.    
۱۰. نحل/سوره۱۶، آیه۵۸.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۷۳.    
۱۲. نحل/سوره۱۶، آیه۵۹.    
۱۳. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۷۳.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، ج۱۰، ص۲۷۵.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، ج۱۰، ص۲۷۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «وأد»، ج۷، ص۱۷۵.    






جعبه ابزار