• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

هجد (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





هَجَد (به فتح‌هاء و جیم) هُجُود (به ضم‌هاء و جیم) از واژگان قرآن کریم به معنای خواب و هاجِد (به فتح‌هاء و کسر جیم) به معنای خفته است. این واژه دارای مشتقاتی است که در آیات قرآن به کار رفته است؛ مانند: تَهَجَّدْ (به فتح تاء و‌هاء و جیم مشدد و سکون دال) به معنای از خواب برخیز.



هَجَد و هُجُود از واژگان قرآن کریم به معنای خواب و هاجِد بمعنی خفته است. «هَجَّدْتُهُ‌ فَتَهَجَّدَ» یعنی خواب او را از بین بردم به عبارت دیگر بیدارش کردم؛ پس بیدار شد مثل مرّضته یعنی مرضش را از بین بردم، متهجّد کسی است که در شب نماز می‌خواند.


این کلمه فقط یکبار در قرآن مجید آمده است:
(وَ مِنَ اللَّیْلِ‌ فَتَهَجَّدْ بِهِ نافِلَةً لَکَ‌) «مقداری از شب را با خواندن قرآن بیدار باش.» مثل‌ (یا اَیُّهَا الْمُزَّمِّلُ) (ای جامه به خود پیچیده! ) (قُمِ اللَّیْلَ اِلَّا قَلِیلًا) (شب را، جز کمی، به پاخیز.) آیه ترغیب به نماز شب است و تفصیل آن در «نفل» گذشت.
در اقرب الموارد نقل شده: «تهجّد القوم: استیقظوا للصلاة او غیرها».
[۱۱] شرتونی، سعید، اقرب الموارد.



۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص۱۳۸.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۸۳۲.    
۳. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۱۱، ص۲۳۸.    
۴. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۱۷۶.    
۵. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۸۳۲.    
۶. اسراء/سوره۱۷، آیه۷۹.    
۷. مزمل/سوره۷۳، آیه۱.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۷۴.    
۹. مزمل/سوره۷۳، آیه۲.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۷۴.    
۱۱. شرتونی، سعید، اقرب الموارد.



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «هجد»، ج۷، ص۱۳۸.    






جعبه ابزار