• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نَقْر (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





نَقْر (به فتح نون و سکون قاف) از واژگان قرآن کریم به معنای کوبیدن است. از مشتقات این واژه در آیات قرآن نَقیر (به فتح نون) به معنای خال یا فرو رفتگی کوچکی در پشت هسته خرما می‌باشد.



نَقْر به معنای کوبیدن است. راغب گفته: نقر کوبیدن چیزی (مثل کوبیدن طبل) است که منجرّ به سوراخ شدن آن باشد؛ منقار آنست که با آن می‌کوبند، مثل منقار پرنده. طبرسی نیز کوبیدن گفته است و گوید ناقور آنست که آن را برای صدا کردن می‌کوبند.
در نهایه گوید در حدیث آمده: «نَهَی عَنْ‌ نَقْرَةِ الْغُرَابِ» و آن این است که کسی نماز را خیلی تند بخواند، گوئی مانند کلاغ منقار به زمین می‌زند.


(فَاِذا نُقِرَ فِی‌ النَّاقُورِ • فَذلِکَ یَوْمَئِذٍ یَوْمٌ عَسِیرٌ) مراد از (نُقِرَ فِی‌ النَّاقُورِ) در آیه (یُنْفَخُ فِی الصُّورِ) است، یعنی: «آنگاه که در ناقور کوبیده شود و قیامت پدید آید، آن زمان روز سختی است».
قاموس، مفردات و مجمع آن را صور گفته‌اند.

۲.۱ - نقیر

نَقیر: خال یا فرو رفتگی کوچکی است در پشت هسته خرما. در قاموس گوید: «النَّقِیرُ نکتة فی ظهر النّواة». راغب گفته فرو رفتگی «جزئی» است در پشت هسته که چیز سبک (و حقیر) را با آن مثل زنند. طبرسی نیز مثل قاموس گفته و اضافه کرده: گوئی منقاری به آنجا زده‌اند.
(فَاِذاً لا یُؤْتُونَ النَّاسَ‌ نَقِیراً) یعنی: «به قدر نقیر، چیزی به کسی ندهند» و (فَاُولئِکَ یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَ لا یُظْلَمُونَ‌ نَقِیراً) یعنی: «به قدر نقیر، مظلوم و ناقص الاجر نگردند».


۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص۱۰۴.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۲۱.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۵۰۰.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۲۱.    
۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۷۹.    
۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۴۸.    
۷. ابن اثیر، مجدالدین، النهایه فی غریب الحدیث والاثر، ج۵، ص۱۰۴.    
۸. مدثّر/سوره۷۴، آیه۸-۹.    
۹. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۸۵.    
۱۰. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۱۳۳.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۸۱.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۵۵.    
۱۳. فیروزآبادی، قاموس المحیط، ج۲، ص۱۴۷.    
۱۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۲۱.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۸۱.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۵۵.    
۱۷. فیروزآبادی، قاموس المحیط، ج۲، ص۱۴۷.    
۱۸. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۲۱.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۸۱.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۵۵.    
۲۱. نساء/سوره۴، آیه۵۳.    
۲۲. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۴، ص۳۷۶.    
۲۳. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۴، ص۵۹۹.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۳، ص۹۵.    
۲۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۵، ص۱۹۰.    
۲۶. نساء/سوره۴، آیه۱۲۴.    
۲۷. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۵، ص۸۷.    
۲۸. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۵، ص۱۴۱.    
۲۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۳، ص۱۷۷.    
۳۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۶، ص۶۴.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "نقر"، ج۷، ص۱۰۴.    






جعبه ابزار