• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نَفْخ (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: نَفْخ (قاموس قرآن (جلد ۷))
مقالات مرتبط: نَفْخ (لغات‌قرآن)، نَفْخ (مفردات‌نهج‌البلاغه)، نفخ.


نَفْخ‌ (به فتح نون و سکون فاء) از واژگان قرآن کریم به معنای دمیدن است. بیشتر الفاظ نفخ در قرآن مجید درباره نفخ صور در قیامت است که دوازده بار ذکر شده است.


نَفْخ‌
[۱] قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص۹۰.    
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۱۶.    
[۳] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۴۴۵.    
به معنای دمیدن است. ارباب لغت گفته‌اند: «النَّفْخُ‌: نفخ الرّیح فی الشّی‌ء».
[۴] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۱۶.    


(حَتَّی اِذا ساوی‌ بَیْنَ الصَّدَفَیْنِ قالَ‌ انْفُخُوا...)
[۵] کهف/سوره۱۸، آیه۹۶.    
«تا چون میان دو کوه را (با تکه‌های آهن پر و برابر) کرد گفت: بدمید».
[۶] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۳۶۵.    
[۷] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۵۰۵.    
[۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۷۶۴.    
[۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۱۲۷.    

(فَاَنْفُخُ‌ فِیهِ فَیَکُونُ طَیْراً بِاِذْنِ اللَّهِ‌)
[۱۰] آل عمران/سوره۳، آیه۴۹.    
«و در آن می‌دمم، پس به اذن خدا مرغی می‌شود».
[۱۱] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۳، ص۱۹۹.    
[۱۲] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۳، ص۳۱۲.    
[۱۳] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۷۵۴.    
[۱۴] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۴، ص۷۹.    

در این دو آیه دمیدن متعارف مراد است، اوّلی با منفخ آهنگری، دوّمی با دهان.
(فَاِذا سَوَّیْتُهُ وَ نَفَخْتُ‌ فِیهِ مِنْ رُوحِی فَقَعُوا لَهُ ساجِدِینَ‌)
[۱۵] حجر/سوره۱۵، آیه۲۹.    
(هنگامى كه آن را نظام بخشيدم و در او از روح خود [روحى شايسته و بزرگ‌] دميدم، همگى براى او سجده كنيد!).
[۱۶] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۶۳.    
[۱۷] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۱۵۴.    
[۱۸] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۲۲۷.    
[۱۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۵۱۶.    
[۲۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۱۸۴.    

این تعبیر در آیه ۹ سوره سجده
[۲۱] سجده/سوره۳۲، آیه۹.    
(سپس اندام او را نظام بخشيد و از روح خويش [روحى شريف و برجسته‌] در وى دميد)
[۲۲] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۱۵.    
[۲۳] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۲۵۰.    
[۲۴] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۳۷۴.    
[۲۵] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۵۱۲.    
[۲۶] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۹، ص۲۱۲.    
و آیه ۷۲ سوره ص
[۲۷] ص/سوره۳۸، آیه۷۲.    
(هنگامى كه آن را نظام بخشيدم و از روح خود در آن دميدم)
[۲۸] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۵۷.    
[۲۹] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۲۲۵.    
[۳۰] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۳۴۲.    
[۳۱] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۷۵۷.    
[۳۲] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۱۳۲.    
نیز آمده است. مراد از آن دمیدن روح در وجود انسان اوّلی است. آیا جسدی بود که در آن روح دمیده شد و انسان زنده گردید و یا مراد از نفخ روح اعطاء تفکّر و اختیار است که به انسان داده شد و لیاقت خلیفة اللهی یافت. و الله اعلم. پیداست که نفخ روح دمیدن معنوی و نفخِ به خصوصی است.
(وَ مَرْیَمَ ابْنَتَ عِمْرانَ الَّتِی اَحْصَنَتْ فَرْجَها فَنَفَخْنا فِیهِ مِنْ رُوحِنا)
[۳۳] تحریم/سوره۶۶، آیه۱۲.    
(و همچنين به مریم دختر عمران كه دامان خود را پاك نگه داشت، و ما از روح خود در آن دميديم).
[۳۴] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۶۱.    
[۳۵] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۳۴۵.    
[۳۶] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۵۷۹.    
[۳۷] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۴۷۹.    
[۳۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۱۵۶.    

(وَ الَّتِی اَحْصَنَتْ فَرْجَها فَنَفَخْنا فِیها مِنْ رُوحِنا)
[۳۹] انبیاء/سوره۲۱، آیه۹۱.    
(و به ياد آور زنى را كه دامان خود را پاك نگه داشت و ما از روح خود در او دميديم).
[۴۰] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۳۰.    
[۴۱] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۳۱۶.    
[۴۲] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۴۴۷.    
[۴۳] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۹۸.    
[۴۴] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۶۱.    

نفخ روح در وجود مریم به وسیله ملک درست برای ما روشن نیست ولی هر چه باشد مریم بدان وسیله به عیسی (علیه‌السّلام) حامله گردید. ضمیر «فِیهِ» در آیه اوّل راجع به «فرج» است معلوم می‌شود که نفخ از آن محلّ بوده است.
(وَ نُفِخَ‌ فِی الصُّورِ فَجَمَعْناهُمْ جَمْعاً)
[۴۵] کهف/سوره۱۸، آیه۹۹.    
(و در صور [شیپور] دميده مى‌شود؛ و ما آنها را كاملًا جمع مى‌كنيم).
[۴۶] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۰۴.    
[۴۷] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۳۶۶.    
[۴۸] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۵۰۷.    
[۴۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۷۶۶.    
[۵۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۱۳۱.    

(فَاِذا نُفِخَ‌ فِی الصُّورِ نَفْخَةٌ واحِدَةٌ)
[۵۱] حاقّه/سوره۶۹، آیه۱۳.    
(به محض اين‌كه نخستين بار در «صور» دميده شود).
[۵۲] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۶۷.    
[۵۳] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۳۹۷.    
[۵۴] طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۶۶۳.    
[۵۵] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۲۰.    
[۵۶] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۲۷۰.    


بیشتر الفاظ نفخ در قرآن مجید درباره نفخ صور در قیامت است که دوازده بار ذکر شده و در «صور» درباره آن سخن گفته‌ایم.
(ببینید: صور (مفردات‌قرآن))


۱. ↑ قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص۹۰.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۱۶.    
۳. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۴۴۵.    
۴. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۱۶.    
۵. ↑ کهف/سوره۱۸، آیه۹۶.    
۶. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۳۶۵.    
۷. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۵۰۵.    
۸. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۷۶۴.    
۹. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۱۲۷.    
۱۰. ↑ آل عمران/سوره۳، آیه۴۹.    
۱۱. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۳، ص۱۹۹.    
۱۲. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۳، ص۳۱۲.    
۱۳. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۷۵۴.    
۱۴. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۴، ص۷۹.    
۱۵. ↑ حجر/سوره۱۵، آیه۲۹.    
۱۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۶۳.    
۱۷. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۱۵۴.    
۱۸. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۲۲۷.    
۱۹. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۵۱۶.    
۲۰. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۱۸۴.    
۲۱. ↑ سجده/سوره۳۲، آیه۹.    
۲۲. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۱۵.    
۲۳. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۲۵۰.    
۲۴. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۳۷۴.    
۲۵. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۵۱۲.    
۲۶. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۹، ص۲۱۲.    
۲۷. ↑ ص/سوره۳۸، آیه۷۲.    
۲۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۵۷.    
۲۹. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۲۲۵.    
۳۰. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۳۴۲.    
۳۱. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۷۵۷.    
۳۲. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۱۳۲.    
۳۳. ↑ تحریم/سوره۶۶، آیه۱۲.    
۳۴. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۶۱.    
۳۵. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۳۴۵.    
۳۶. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۵۷۹.    
۳۷. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۴۷۹.    
۳۸. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۱۵۶.    
۳۹. ↑ انبیاء/سوره۲۱، آیه۹۱.    
۴۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۳۰.    
۴۱. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۳۱۶.    
۴۲. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۴۴۷.    
۴۳. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۹۸.    
۴۴. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۶۱.    
۴۵. ↑ کهف/سوره۱۸، آیه۹۹.    
۴۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۰۴.    
۴۷. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۳۶۶.    
۴۸. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۵۰۷.    
۴۹. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۷۶۶.    
۵۰. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۱۳۱.    
۵۱. ↑ حاقّه/سوره۶۹، آیه۱۳.    
۵۲. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۶۷.    
۵۳. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۳۹۷.    
۵۴. ↑ طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۶۶۳.    
۵۵. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۲۰.    
۵۶. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۲۷۰.    


قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "نفخ"، ج۷، ص۹۰.    


رده‌های این صفحه : مفردات قرآن | نفخ صور | واژه شناسی واژگان سوره آل عمران | واژه شناسی واژگان سوره انبیاء | واژه شناسی واژگان سوره تحریم | واژه شناسی واژگان سوره حاقه | واژه شناسی واژگان سوره حجر | واژه شناسی واژگان سوره سجده | واژه شناسی واژگان سوره ص | واژه شناسی واژگان سوره کهف
جعبه ابزار