• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نقش وحی (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



وحی خداوند به انبیاء دارای نقش‌ها و کارکرده های مختلفی است. در این مقاله آیات مرتبط با نقش وحی معرفی می‌شوند.





۱.۱ - اتمام حجت انبیاء

وحى الهى به انبیا، باعث اتمام حجت بر مردم:
۱. إِنَّا أَوْحَيْنا إِلَيْكَ كَما أَوْحَيْنا إِلى‌ نُوحٍ وَ النَّبِيِّينَ مِنْ بَعْدِهِ وَ أَوْحَيْنا إِلى‌ إِبْراهِيمَ وَ إِسْماعِيلَ وَ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ وَ الْأَسْباطِ وَ عِيسى‌ وَ أَيُّوبَ وَ يُونُسَ وَ هارُونَ وَ سُلَيْمانَ‌ .... لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللَّهِ حُجَّةٌ ....
۲. فَالْمُلْقِياتِ ذِكْراً عُذْراً ....

۱.۲ - اتمام حجت پیامبر اسلام

ابلاغ وحی به پیامبر صلیاللهعلیهوآله سبب تمام شدن حجت خدا بر وى، در پيروى نكردن از اهل کتاب:
۱. وَ لَنْ تَرْضى‌ عَنْكَ الْيَهُودُ وَ لَا النَّصارى‌ حَتَّى تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ قُلْ إِنَّ هُدَى اللَّهِ هُوَ الْهُدى‌ وَ لَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْواءَهُمْ بَعْدَ الَّذِي جاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ ما لَكَ مِنَ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَ لا نَصِيرٍ.
۲. وَ لَئِنْ أَتَيْتَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ بِكُلِّ آيَةٍ ما تَبِعُوا قِبْلَتَكَ وَ ما أَنْتَ بِتابِعٍ قِبْلَتَهُمْ وَ ما بَعْضُهُمْ بِتابِعٍ قِبْلَةَ بَعْضٍ وَ لَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْواءَهُمْ مِنْ بَعْدِ ما جاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ إِنَّكَ إِذاً لَمِنَ الظَّالِمِينَ‌ . مراد از «علم» در آيه شريفه، آيات و وحى است كه طريق علم مى‌باشد.
۳. وَ كَذلِكَ أَنْزَلْناهُ حُكْماً عَرَبِيًّا وَ لَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْواءَهُمْ بَعْدَ ما جاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ ما لَكَ مِنَ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَ لا واقٍ.


افزايش ایمان پیامبر صلیاللهعلیهوآله در نتيجه نزول وحی:
وَ كَذلِكَ أَوْحَيْنا إِلَيْكَ رُوحاً مِنْ أَمْرِنا ما كُنْتَ تَدْرِي مَا الْكِتابُ وَ لَا الْإِيمانُ وَ لكِنْ جَعَلْناهُ نُوراً نَهْدِي بِهِ مَنْ نَشاءُ مِنْ عِبادِنا ....


افشاگری وحى الهى نسبت به بازگو شدن راز محمد صلیاللهعلیهوآله از سوى همسرش (حفصه):
وَ إِذْ أَسَرَّ النَّبِيُّ إِلى‌ بَعْضِ أَزْواجِهِ حَدِيثاً فَلَمَّا نَبَّأَتْ بِهِ وَ أَظْهَرَهُ اللَّهُ عَلَيْهِ‌ ... فَلَمَّا نَبَّأَها بِهِ قالَتْ مَنْ أَنْبَأَكَ هذا قالَ نَبَّأَنِيَ الْعَلِيمُ الْخَبِيرُ.


انذار انسان‌ها به وسيله وحی:
۱. ... وَ أُوحِيَ إِلَيَّ هذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَكُمْ بِهِ‌ ....
۲. أَ كانَ لِلنَّاسِ عَجَباً أَنْ أَوْحَيْنا إِلى‌ رَجُلٍ مِنْهُمْ أَنْ أَنْذِرِ النَّاسَ‌ ....
۳. يُنَزِّلُ الْمَلائِكَةَ بِالرُّوحِ مِنْ أَمْرِهِ‌ ... أَنْ أَنْذِرُوا ....
۴. قُلْ إِنَّما أُنْذِرُكُمْ بِالْوَحْيِ‌ ....
۵. وَ إِنَّهُ لَتَنْزِيلُ رَبِّ الْعالَمِينَ‌ نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ‌ عَلى‌ قَلْبِكَ لِتَكُونَ مِنَ الْمُنْذِرِينَ.
۶. أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ بَلْ هُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ لِتُنْذِرَ قَوْماً ....
۷. إِنْ يُوحى‌ إِلَيَّ إِلَّا أَنَّما أَنَا نَذِيرٌ مُبِينٌ‌ . معناى آيه اين است كه به من چيزى وحى نشده است، مگر انذار روشن.
۸. رَفِيعُ الدَّرَجاتِ ذُو الْعَرْشِ يُلْقِي الرُّوحَ مِنْ أَمْرِهِ عَلى‌ مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ لِيُنْذِرَ يَوْمَ التَّلاقِ.
۹. وَ كَذلِكَ أَوْحَيْنا إِلَيْكَ قُرْآناً عَرَبِيًّا لِتُنْذِرَ أُمَّ الْقُرى‌ وَ مَنْ حَوْلَها وَ تُنْذِرَ يَوْمَ الْجَمْعِ‌ ....
۱۰. ... إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا ما يُوحى‌ إِلَيَّ وَ ما أَنَا إِلَّا نَذِيرٌ مُبِينٌ.
۱۱. فَالْمُلْقِياتِ ذِكْراً عُذْراً أَوْ نُذْراً.




۵.۱ - بشارت به شفاعت پیامبر

برخوردارى مؤمنان از شفاعت پیامبر صلیاللهعلیهوآله در قیامت، بشارتى وحى شده از سوى خداوند:
أَ كانَ لِلنَّاسِ عَجَباً أَنْ أَوْحَيْنا إِلى‌ رَجُلٍ مِنْهُمْ أَنْ أَنْذِرِ النَّاسَ وَ بَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا أَنَّ لَهُمْ قَدَمَ صِدْقٍ عِنْدَ رَبِّهِمْ‌ ... گفته شده: معناى «قدم صدق» شفاعت محمد صلیاللهعلیهوآله در روز قيامت از ايشان -مؤمنان‌- است و اين معنا از امام صادق علیه‌السلام روايت شده است.

۵.۲ - بشارت به جایگاه بلند مؤمنان

بشارت برخوردارى از جايگاه بلند و حسن سابقه در پيشگاه خداوند به مؤمنان، به وسيله وحى:
أَ كانَ لِلنَّاسِ عَجَباً أَنْ أَوْحَيْنا إِلى‌ رَجُلٍ مِنْهُمْ أَنْ أَنْذِرِ النَّاسَ وَ بَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا أَنَّ لَهُمْ قَدَمَ صِدْقٍ عِنْدَ رَبِّهِمْ‌ ....


وحی الهی به پیامبر صلیاللهعلیهوآله باعث بصیرت ايشان:
۱. قُلْ لا أَقُولُ لَكُمْ عِنْدِي خَزائِنُ اللَّهِ وَ لا أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَ لا أَقُولُ لَكُمْ إِنِّي مَلَكٌ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا ما يُوحى‌ إِلَيَّ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الْأَعْمى‌ وَ الْبَصِيرُ أَ فَلا تَتَفَكَّرُونَ‌ . مدلول اول آيه با توجه به سياق اين است: هر چند من -پیامبر صلیاللهعلیهوآله- و شما در بشر بودن و عجز مساوى هستيم ولى اين مانع از اين نمى‌شود كه شما را به پيروى از خود فراخوانم، چون‌كه پروردگارم به وسيله وحى‌اى كه بر من فرستاده به من بصيرت بخشيده ولى شما چنين نيستيد.
۲. ... قُلْ إِنَّما أَتَّبِعُ ما يُوحى‌ إِلَيَّ مِنْ رَبِّي هذا بَصائِرُ مِنْ رَبِّكُمْ‌ ....


وحى الهى، موجب تحکیم حق و نابودی باطل:
۱. ... وَ يُرِيدُ اللَّهُ أَنْ يُحِقَّ الْحَقَّ بِكَلِماتِهِ‌ ....
۲. ... وَ يَمْحُ اللَّهُ الْباطِلَ وَ يُحِقُّ الْحَقَّ بِكَلِماتِهِ‌ ... «بكلماته» عام است و شامل هر كلامى كه خداوند به وسيله آن وحى كرده مى‌شود.


وحى الهى، باعث تعلیم و ازدياد دانش انسانها:
وَ ما قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ إِذْ قالُوا ما أَنْزَلَ اللَّهُ عَلى‌ بَشَرٍ مِنْ شَيْ‌ءٍ قُلْ مَنْ أَنْزَلَ الْكِتابَ الَّذِي جاءَ بِهِ مُوسى‌ نُوراً وَ هُدىً لِلنَّاسِ تَجْعَلُونَهُ قَراطِيسَ تُبْدُونَها وَ تُخْفُونَ كَثِيراً وَ عُلِّمْتُمْ ما لَمْ تَعْلَمُوا أَنْتُمْ وَ لا آباؤُكُمْ قُلِ اللَّهُ ثُمَّ ذَرْهُمْ فِي خَوْضِهِمْ يَلْعَبُونَ.


[۳۷] رجوع شود به مقاله تعالیم وحی (قرآن).





۱۰.۱ - تعلیم علوم بشری

وحى الهى، منبع بسيارى از علوم بشری:
وَ ما قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ إِذْ قالُوا ما أَنْزَلَ اللَّهُ عَلى‌ بَشَرٍ مِنْ شَيْ‌ءٍ قُلْ مَنْ أَنْزَلَ الْكِتابَ الَّذِي جاءَ بِهِ مُوسى‌ نُوراً وَ هُدىً لِلنَّاسِ تَجْعَلُونَهُ قَراطِيسَ تُبْدُونَها وَ تُخْفُونَ كَثِيراً وَ عُلِّمْتُمْ ما لَمْ تَعْلَمُوا أَنْتُمْ وَ لا آباؤُكُمْ‌ ....

۱۰.۲ - منشأ علم پیامبر

وحى الهى، منشأ علم پیامبر صلیاللهعلیهوآله در بسيارى از حقايق:
۱. يَسْئَلُونَكَ ما ذا يُنْفِقُونَ قُلْ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ خَيْرٍ فَلِلْوالِدَيْنِ وَ الْأَقْرَبِينَ وَ الْيَتامى‌ وَ الْمَساكِينِ وَ ابْنِ السَّبِيلِ وَ ما تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ.
۲. يَسْئَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرامِ قِتالٍ فِيهِ قُلْ قِتالٌ فِيهِ كَبِيرٌ وَ صَدٌّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ كُفْرٌ بِهِ وَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ إِخْراجُ أَهْلِهِ مِنْهُ أَكْبَرُ عِنْدَ اللَّهِ وَ الْفِتْنَةُ أَكْبَرُ مِنَ الْقَتْلِ وَ لا يَزالُونَ يُقاتِلُونَكُمْ حَتَّى يَرُدُّوكُمْ عَنْ دِينِكُمْ إِنِ اسْتَطاعُوا وَ مَنْ يَرْتَدِدْ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَيَمُتْ وَ هُوَ كافِرٌ فَأُولئِكَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ أُولئِكَ أَصْحابُ النَّارِ هُمْ فِيها خالِدُونَ.
۳. يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِما إِثْمٌ كَبِيرٌ وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ وَ إِثْمُهُما أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما وَ يَسْئَلُونَكَ ما ذا يُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ كَذلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآياتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَ‌ فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْيَتامى‌ قُلْ إِصْلاحٌ لَهُمْ خَيْرٌ وَ إِنْ تُخالِطُوهُمْ فَإِخْوانُكُمْ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ الْمُفْسِدَ مِنَ الْمُصْلِحِ وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَأَعْنَتَكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ.
۴. وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْمَحِيضِ قُلْ هُوَ أَذىً فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِي الْمَحِيضِ وَ لا تَقْرَبُوهُنَّ حَتَّى يَطْهُرْنَ فَإِذا تَطَهَّرْنَ فَأْتُوهُنَّ مِنْ حَيْثُ أَمَرَكُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ‌ يُحِبُّ التَّوَّابِينَ وَ يُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِينَ.
۵. ذلِكَ مِنْ أَنْباءِ الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ وَ ما كُنْتَ لَدَيْهِمْ إِذْ يُلْقُونَ أَقْلامَهُمْ‌ ....
۶. قُلْ لا أَقُولُ لَكُمْ عِنْدِي خَزائِنُ اللَّهِ وَ لا أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَ لا أَقُولُ لَكُمْ إِنِّي مَلَكٌ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا ما يُوحى‌ إِلَيَّ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الْأَعْمى‌ وَ الْبَصِيرُ أَ فَلا تَتَفَكَّرُونَ.
۷. يَعْتَذِرُونَ إِلَيْكُمْ إِذا رَجَعْتُمْ إِلَيْهِمْ قُلْ لا تَعْتَذِرُوا لَنْ نُؤْمِنَ لَكُمْ قَدْ نَبَّأَنَا اللَّهُ مِنْ أَخْبارِكُمْ وَ سَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلى‌ عالِمِ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ.
۸. تِلْكَ مِنْ أَنْباءِ الْغَيْبِ نُوحِيها إِلَيْكَ‌ ....
۹. نَحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ أَحْسَنَ الْقَصَصِ بِما أَوْحَيْنا إِلَيْكَ هذَا الْقُرْآنَ وَ إِنْ كُنْتَ مِنْ قَبْلِهِ لَمِنَ الْغافِلِينَ.
۱۰. ذلِكَ مِنْ أَنْباءِ الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ وَ ما كُنْتَ لَدَيْهِمْ إِذْ أَجْمَعُوا أَمْرَهُمْ وَ هُمْ يَمْكُرُونَ.
۱۱. قُلْ لَوْ كانَ الْبَحْرُ مِداداً لِكَلِماتِ رَبِّي لَنَفِدَ الْبَحْرُ قَبْلَ أَنْ تَنْفَدَ كَلِماتُ رَبِّي وَ لَوْ جِئْنا بِمِثْلِهِ مَدَداً قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحى‌ إِلَيَّ أَنَّما إِلهُكُمْ إِلهٌ واحِدٌ فَمَنْ كانَ يَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صالِحاً وَ لا يُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً.
۱۲. ما كانَ لِي مِنْ عِلْمٍ بِالْمَلَإِ الْأَعْلى‌ إِذْ يَخْتَصِمُونَ‌ إِنْ يُوحى‌ إِلَيَ‌ ....
۱۳. وَ كَذلِكَ أَوْحَيْنا إِلَيْكَ رُوحاً مِنْ أَمْرِنا ما كُنْتَ تَدْرِي مَا الْكِتابُ‌ ....
۱۴. ... وَ ما أَدْرِي ما يُفْعَلُ بِي وَ لا بِكُمْ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا ما يُوحى‌ إِلَيَ‌ ....
۱۵. وَ إِذْ أَسَرَّ النَّبِيُّ إِلى‌ بَعْضِ أَزْواجِهِ حَدِيثاً فَلَمَّا نَبَّأَتْ بِهِ وَ أَظْهَرَهُ اللَّهُ عَلَيْهِ‌ ... نَبَّأَها بِهِ قالَتْ مَنْ أَنْبَأَكَ هذا قالَ نَبَّأَنِيَ الْعَلِيمُ الْخَبِيرُ.


وحى الهى، تنها تعيين كننده محدوده اختيارات و وظایف پیامبر صلیاللهعلیهوآله:
۱. قُلْ لا أَقُولُ لَكُمْ عِنْدِي خَزائِنُ اللَّهِ وَ لا أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَ لا أَقُولُ لَكُمْ إِنِّي مَلَكٌ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا ما يُوحى‌ إِلَيَّ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الْأَعْمى‌ وَ الْبَصِيرُ أَ فَلا تَتَفَكَّرُونَ.
۲. وَ إِذا تُتْلى‌ عَلَيْهِمْ آياتُنا بَيِّناتٍ قالَ الَّذِينَ لا يَرْجُونَ لِقاءَنَا ائْتِ بِقُرْآنٍ غَيْرِ هذا أَوْ بَدِّلْهُ قُلْ ما يَكُونُ لِي أَنْ أُبَدِّلَهُ مِنْ تِلْقاءِ نَفْسِي إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا ما يُوحى‌ إِلَيَّ إِنِّي أَخافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّي عَذابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ.
۳. وَ اتَّبِعْ ما يُوحى‌ إِلَيْكَ وَ اصْبِرْ حَتَّى يَحْكُمَ اللَّهُ‌ ....


وحى الهى به موسی و هارون عليهماالسلام عاملى مهم در گسترش تمدن مصر:
وَ أَوْحَيْنا إِلى‌ مُوسى‌ وَ أَخِيهِ أَنْ تَبَوَّءا لِقَوْمِكُما بِمِصْرَ بُيُوتاً وَ اجْعَلُوا بُيُوتَكُمْ قِبْلَةً ....


وحى، حيات بخش انسان و جامعه:
رَفِيعُ الدَّرَجاتِ ذُو الْعَرْشِ يُلْقِي الرُّوحَ مِنْ أَمْرِهِ عَلى‌ مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ لِيُنْذِرَ يَوْمَ التَّلاقِ‌ . مراد از -روح‌- در آيه، وحى است و از اين جهت روح ناميده شده كه باعث حيات قلبها و نفوس است.


وحى، راه شناخت حقايق و معارف الهی:
۱. ذلِكَ مِنْ أَنْباءِ الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ وَ ما كُنْتَ لَدَيْهِمْ إِذْ يُلْقُونَ أَقْلامَهُمْ أَيُّهُمْ يَكْفُلُ مَرْيَمَ وَ ما كُنْتَ لَدَيْهِمْ إِذْ يَخْتَصِمُونَ.
۲. قُلْ لا أَقُولُ لَكُمْ عِنْدِي خَزائِنُ اللَّهِ وَ لا أَعْلَمُ‌ الْغَيْبَ وَ لا أَقُولُ لَكُمْ إِنِّي مَلَكٌ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا ما يُوحى‌ إِلَيَّ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الْأَعْمى‌ وَ الْبَصِيرُ أَ فَلا تَتَفَكَّرُونَ.
۳. تِلْكَ مِنْ أَنْباءِ الْغَيْبِ نُوحِيها إِلَيْكَ ما كُنْتَ تَعْلَمُها أَنْتَ وَ لا قَوْمُكَ مِنْ قَبْلِ هذا فَاصْبِرْ إِنَّ الْعاقِبَةَ لِلْمُتَّقِينَ.
۴. ذلِكَ مِنْ أَنْباءِ الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ وَ ما كُنْتَ لَدَيْهِمْ إِذْ أَجْمَعُوا أَمْرَهُمْ وَ هُمْ يَمْكُرُونَ.
۵. قُلْ إِنَّما أُنْذِرُكُمْ بِالْوَحْيِ وَ لا يَسْمَعُ الصُّمُّ الدُّعاءَ إِذا ما يُنْذَرُونَ.
۶. وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا وَ أَوْحَيْنا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْراتِ وَ إِقامَ الصَّلاةِ وَ إِيتاءَ الزَّكاةِ وَ كانُوا لَنا عابِدِينَ.
۷. وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يُجادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَ لا هُدىً وَ لا كِتابٍ مُنِيرٍ. مراد از «كتاب منير» وحی آسمانی است.
۸. وَ الَّذِي أَوْحَيْنا إِلَيْكَ مِنَ الْكِتابِ هُوَ الْحَقُّ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ إِنَّ اللَّهَ بِعِبادِهِ لَخَبِيرٌ بَصِيرٌ.
۹. وَ ما كانَ لِبَشَرٍ أَنْ يُكَلِّمَهُ اللَّهُ إِلَّا وَحْياً أَوْ مِنْ وَراءِ حِجابٍ أَوْ يُرْسِلَ رَسُولًا فَيُوحِيَ بِإِذْنِهِ ما يَشاءُ .... وَ كَذلِكَ أَوْحَيْنا إِلَيْكَ رُوحاً مِنْ أَمْرِنا ما كُنْتَ تَدْرِي مَا الْكِتابُ وَ لَا الْإِيمانُ‌ ....


وحى الهى، در راستاى غفلت زدايى و احياى فطرت خفته انسان و ياد آورى دانسته‌هاى فراموش شده او:
۱. وَ كُلًّا نَقُصُّ عَلَيْكَ مِنْ أَنْباءِ الرُّسُلِ‌ ... وَ جاءَكَ فِي هذِهِ الْحَقُّ وَ مَوْعِظَةٌ وَ ذِكْرى‌ لِلْمُؤْمِنِينَ.
۲. كَذلِكَ نَقُصُّ عَلَيْكَ مِنْ أَنْباءِ ما قَدْ سَبَقَ وَ قَدْ آتَيْناكَ مِنْ لَدُنَّا ذِكْراً.


وحى الهى، منشأ بسيارى از تحولات تاریخ:
وَ لَقَدْ أَوْحَيْنا إِلى‌ مُوسى‌ أَنْ أَسْرِ بِعِبادِي فَاضْرِبْ لَهُمْ طَرِيقاً فِي الْبَحْرِ يَبَساً لا تَخافُ دَرَكاً وَ لا تَخْشى‌ فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ بِجُنُودِهِ فَغَشِيَهُمْ مِنَ الْيَمِّ ما غَشِيَهُمْ.


••• وحى، باعث هدایت و راهنمایی مردم:
۱. وَ ما قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ إِذْ قالُوا ما أَنْزَلَ اللَّهُ عَلى‌ بَشَرٍ مِنْ شَيْ‌ءٍ قُلْ مَنْ أَنْزَلَ الْكِتابَ الَّذِي جاءَ بِهِ مُوسى‌ نُوراً وَ هُدىً لِلنَّاسِ‌ ....
۲. ... قُلْ إِنَّما أَتَّبِعُ ما يُوحى‌ إِلَيَّ مِنْ رَبِّي هذا بَصائِرُ مِنْ رَبِّكُمْ وَ هُدىً وَ رَحْمَةٌ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ.
۳. وَ أَوْحَيْنا إِلى‌ مُوسى‌ أَنْ أَسْرِ بِعِبادِي إِنَّكُمْ مُتَّبَعُونَ‌ قالَ كَلَّا إِنَّ مَعِي رَبِّي سَيَهْدِينِ‌ فَأَوْحَيْنا إِلى‌ مُوسى‌ أَنِ اضْرِبْ بِعَصاكَ الْبَحْرَ فَانْفَلَقَ فَكانَ كُلُّ فِرْقٍ كَالطَّوْدِ الْعَظِيمِ.
۴. ... وَ إِنِ اهْتَدَيْتُ فَبِما يُوحِي إِلَيَّ رَبِّي‌ ....

••• هدایت انسان‌ها به وسيله وحى تابع مشیت الهی:
وَ كَذلِكَ أَوْحَيْنا إِلَيْكَ رُوحاً مِنْ أَمْرِنا ... وَ لكِنْ جَعَلْناهُ نُوراً نَهْدِي بِهِ مَنْ نَشاءُ ....


۱. نساء/سوره۴، آیه۱۶۳.    
۲. نساء/سوره۴، آیه۱۶۵.    
۳. مرسلات/سوره۷۷، آیه۵.    
۴. مرسلات/سوره۷۷، آیه۶.    
۵. بقره/سوره۲، آیه۱۲۰.    
۶. بقره/سوره۲، آیه۱۴۵.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱، ص ۴۲۲.    
۸. حقی، اسماعیل، روح البیان، ج ۱، ص ۲۵۲.    
۹. رعد/سوره۱۳، آیه۳۷.    
۱۰. شوری/سوره۴۲، آیه۵۲.    
۱۱. تحریم/سوره۶۶، آیه۳.    
۱۲. انعام/سوره۶، آیه۱۹.    
۱۳. یونس/سوره۱۰، آیه۲.    
۱۴. نحل/سوره۱۶، آیه۲.    
۱۵. انبیاء/سوره۲۱، آیه۴۵.    
۱۶. شعراء/سوره۲۶، آیات۱۹۲-۱۹۴.    
۱۷. سجده/سوره۳۲، آیه۳.    
۱۸. ص/سوره۳۸، آیه۷۰.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۸، ص ۷۵۶.    
۲۰. بغوی، عبدالله بن احمد، معالم التنزیل، ج ۶، ص ۸۱۲.    
۲۱. غافر/سوره۴۰، آیه۱۵.    
۲۲. شوری/سوره۴۲، آیه۷.    
۲۳. احقاف/سوره۴۶، آیه۹.    
۲۴. مرسلات/سوره۷۷، آیه۵.    
۲۵. مرسلات/سوره۷۷، آیه۶.    
۲۶. یونس/سوره۱۰، آیه۲.    
۲۷. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۵، ص ۱۳۴.    
۲۸. عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، ج ۲، ص ۲۹۲، ح ۹.    
۲۹. یونس/سوره۱۰، آیه۲.    
۳۰. انعام/سوره۶، آیه۵۰.    
۳۱. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۷، ص ۹۷.    
۳۲. اعراف/سوره۷، آیه۲۰۳.    
۳۳. انفال/سوره۸، آیه۷.    
۳۴. شوری/سوره۴۲، آیه۲۴.    
۳۵. ابن عاشور، طاهر بن محمد، تفسیر التحریر و التنویر، ج ۲۵، ص ۸۸.    
۳۶. انعام/سوره۶، آیه۹۱.    
۳۷. رجوع شود به مقاله تعالیم وحی (قرآن).
۳۸. انعام/سوره۶، آیه۹۱.    
۳۹. بقره/سوره۲، آیه۲۱۵.    
۴۰. بقره/سوره۲، آیه۲۱۷.    
۴۱. بقره/سوره۲، آیه۲۱۹.    
۴۲. بقره/سوره۲، آیه۲۲۰.    
۴۳. بقره/سوره۲، آیه۲۲۲.    
۴۴. آل‌عمران/سوره۳، آیه۴۴.    
۴۵. انعام/سوره۶، آیه۵۰.    
۴۶. توبه/سوره۹، آیه۹۴.    
۴۷. هود/سوره۱۱، آیه۴۹.    
۴۸. یوسف/سوره۱۲، آیه۳.    
۴۹. یوسف/سوره۱۲، آیه۱۰۲.    
۵۰. کهف/سوره۱۸، آیه۱۰۹.    
۵۱. کهف/سوره۱۸، آیه۱۱۰.    
۵۲. ص/سوره۳۸، آیه۶۹.    
۵۳. ص/سوره۳۸، آیه۷۰.    
۵۴. شوری/سوره۴۲، آیه۵۲.    
۵۵. احقاف/سوره۴۶، آیه۹.    
۵۶. تحریم/سوره۶۶، آیه۳.    
۵۷. انعام/سوره۶، آیه۵۰.    
۵۸. یونس/سوره۱۰، آیه۱۵.    
۵۹. یونس/سوره۱۰، آیه۱۰۹.    
۶۰. یونس/سوره۱۰، آیه۸۷.    
۶۱. غافر/سوره۴۰، آیه۱۵.    
۶۲. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۸، ص ۸۰۵.    
۶۳. ثعلبی، ابواسحاق احمد، الکشف و البیان، ج ۸، ص ۲۷۰.    
۶۴. آل‌عمران/سوره۳، آیه۴۴.    
۶۵. انعام/سوره۶، آیه۵۰.    
۶۶. هود/سوره۱۱، آیه۴۹.    
۶۷. یوسف/سوره۱۲، آیه۱۰۲.    
۶۸. انبیاء/سوره۲۱، آیه۴۵.    
۶۹. انبیاء/سوره۲۱، آیه۷۳.    
۷۰. حجّ/سوره۲۲، آیه۸.    
۷۱. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۱۴، ص ۳۴۹.    
۷۲. فاطر/سوره۳۵، آیه۳۱.    
۷۳. شوری/سوره۴۲، آیه۵۱.    
۷۴. شوری/سوره۴۲، آیه۵۲.    
۷۵. هود/سوره۱۱، آیه۱۲۰.    
۷۶. طه/سوره۲۰، آیه۹۹.    
۷۷. طه/سوره۲۰، آیه۷۷.    
۷۸. طه/سوره۲۰، آیه۷۸.    
۷۹. انعام/سوره۶، آیه۹۱.    
۸۰. اعراف/سوره۷، آیه۲۰۳.    
۸۱. شعراء/سوره۲۶، آیه۵۲.    
۸۲. شعراء/سوره۲۶، آیه۶۲.    
۸۳. شعراء/سوره۲۶، آیه۶۳.    
۸۴. سبأ/سوره۳۴، آیه۵۰.    
۸۵. شوری/سوره۴۲، آیه۵۲.    



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۲، ص۲۵۸، برگرفته از مقاله «نقش وحی».    


رده‌های این صفحه : موضوعات قرآنی | وحی




جعبه ابزار