• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نبط (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





نَبَط (به فتح نون و باء) از واژگان قرآن کریم به معنای استخراج است.



نَبَط در قاموس گفته: نَبَطَ (بفتح اوّل و دوّم) اولین آبی است که در چاه ظاهر می‌شود طبرسی نیز چنین گفته است‌ استنباط به معنی استخراج است به هر چیزی که استخراج شده و در برابر رؤیت چشم یا معرفت قلب قرار گرفته مستنبَط (بصیغه مفعول) گویند.


(وَ اِذا جاءَهُمْ اَمْرٌ مِنَ الْاَمْنِ اَوِ الْخَوْفِ اَذاعُوا بِهِ وَ لَوْ رَدُّوهُ اِلَی الرَّسُولِ وَ اِلی‌ اُولِی الْاَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِینَ‌ یَسْتَنْبِطُونَهُ‌ مِنْهُمْ.) «یعنی: منافقان یا ضعیف الایمانها چون چیزی از ایمنی مثل غلبه سپاه مسلمین به کفّار یا از خوف مثل هجوم مشرکین به مسلمانان، دریافتند آنرا میان مردم منتشر می‌کنند و اگر آنرا به رسول خدا و به اولی الامر ارجاع می‌کردند رسول و اولی الامر که استنباط می‌کنند آنرا می‌دانستند».
یعنی باید در اینگونه کارها مطلب را میان مردم منتشر نکرد و باعث ناامنی نشد بلکه با ولی الامر ارجاع کرد تا درباره آن تحقیق کنند. این لفظ تنها یکبار در کلام الله آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص۱۱.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۷۸۸.    
۳. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۱۲، ص۲۷.    
۴. فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۲۷۵.    
۵. فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، قاموس المحیط، ج۲، ص۳۸۷.    
۶. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۳، ص۱۲۵.    
۷. نساء/سوره۴، آیه۸۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «نبط»، ج۷، ص۱۱.    






جعبه ابزار