گزارش خطا
برای مشاهده معنا و شرح هر کلمه، بر روی آن کلیک کنید.
اخلاقي
وَ مِنْ كِتاب لَهُ (عَلَيْهِ‌السَّلامُ)
از نامه های آن حضرت است
اِلَى الْحارِثِ الْهَمْدانِىِّ
به حـارث هَمْـدانی
۱. اخلاق المسؤولين الحكوميين
«وَ تَمَسَّکْ بِحَبْلِ الْقُرْآنِ وَ اسْتَنْصِحْهُ،»۱به ریسمان قرآن چنگ زن و از آن طلب پند کن،
«وَ أَحِلَّ حَلاَلَهُ،»۲حلالش را حلال،
«وَ حَرِّمْ حَرَامَهُ،»۳و حرامش را حرام شمار،
«وَ صَدِّقْ بِمَا سَلَفَ مِنَ الْحَقِّ،»۴به آنچه که از حق گذشته است تصدیق کن،
«وَ اعْتَبِرْ بِمَا مَضَی مِنَ الدُّنْیَا لِمَا بَقِیَ مِنْهَا،»۵از گذشته جهان برای باقیمانده آن پند گیر،
«فَإِنَّ بَعْضَهَا یُشْبِهُ بَعْضاً،»۶زیرا بعضی از آن شبیه بعض دیگر است،
«وَ آخِرَهَا لَاحِقٌ بِأَوَّلِهَا!»۷و انجامش به آغازش می پیوندد،
«وَ كُلُّهَا حَائِلٌ مُفَارِقٌ.»۸و همه آن از بین رفتنی و از دست دادنی است.
«وَ عَظِّمِ اسْمَ اللهِ أَنْ تَذْکُرَهُ إِلَّا عَلَى حَقٍّ،»۹نام خدا را بزرگ دار در اینکه از نام خدا جز به حق یاد کنی.
«وَ أَکْثِرْ ذِکْرَ الْمَوْتِ وَ مَا بَعْدَ الْمَوْتِ،»۱۰بسیار یاد مرگ و بعد از مرگ باش.
«وَ لَا تَتَمَنَّ الْمَوْتَ إِلّا بِشَرْط وَثِیق.»۱۱مرگ را جز با شرط محکم و استوار آرزو مکن.
«وَ احْذَرْ كُلَّ عَمَلٍ یَرْضَاهُ صَاحِبُهُ لِنَفْسِهِ، وَ یُکْرَهُ لِعَامَّةِ الْمُسْلِمِینَ.»۱۲از هر عملی که کننده اش آن را برای خود می پسندد و برای مسلمین خوشایند نیست برحذر باش.
«وَ احْذَرْ كُلَّ عَمَلٍ یُعْمَلُ بِهِ فِي السِّرِّ، وَ یُسْتَحَی مِنْهُ فِي الْعَلاَنِیَةِ،»۱۳و از هر برنامه ای که در نهان انجام می گیرد و در آشکار از آن شرم می رود دوری کن.
«وَ احْذَرْ كُلَّ عَمَلٍ إِذَا سُئِلَ عَنْهُ صَاحِبُهُ أَنْکَرَهُ أَوِ اعْتَذَرَ مِنْهُ.»۱۴از کارهایی که اگر از کننده اش سؤال شود به انکار برمی خیزد یا از آن پوزش می طلبد بپرهیز.
«وَ لَا تَجْعَلْ عِرْضَکَ غَرَضاً لِنِبَالِ الْقَوْلِ،»۱۵آبرویت را نشانه تیرهای گفته های مردم قرار مده،
«وَ لَا تُحَدِّثِ النَّاسَ بِكُلِّ مَا سَمِعْتَ بِهِ،»۱۶و هر آنچه را شنیدی با مردم در میان مگذار،
«فَکَفَی بِذلِكَ کَذِباً.»۱۷که همین کار بر دروغگویی کفایت می کند،
«وَ لَا تَرُدَّ عَلَى النَّاسِ كُلَّ مَا حَدَّثُوکَ بِهِ،»۱۸و نیز هر آنچه را برای تو می گویند تکذیب مکن،
«فَکَفَی بِذلِكَ جَهْلاً.»۱۹که این گواه بر جهل است.
«وَ اکْظِمِ الْغَیْظَ،»۲۰خشم را فرو خور،
«وَ تَجَاوَزْ عِنْدَ الْمَقْدَرَةِ،»۲۱به هنگام توانایی گذشت کن،
«وَ احْلُمْ عِنْدَ الْغَضَبِ،»۲۲و به وقت غضب بردبار باش،
«وَ اصْفَحْ مَعَ الدَّوْلَةِ،»۲۳و زمان حکومت و
قدرت چشم پوشی داشته باش
«تَکُنْ لَكَ الْعَاقِبَةُ.»۲۴تا عاقبت خوشی برایت باشد.
«وَ اسْتَصْلِحْ كُلَّ نِعْمَةٍ أَنْعَمَهَا اللهُ عَلَيْكَ،»۲۵از هر نعمتی که خداوند در اختیارت گذاشته به راه صلاح مصرف کن،
«وَ لَا تُضَیِّعَنَّ نِعْمَةً مِنْ نِعَمِ اللهِ عِنْدَكَ،»۲۶و هیچ نعمت خداداده را به تباهی نبر،
«وَ لْیُرَ عَلَيْكَ أَثَرُ مَا أَنْعَمَ اللهُ بِهِ عَلَيْكَ.»۲۷باید نشانه نعمت هایی که خداوند به تو داده در تو دیده شود.
۲. صفات المؤمنين
«وَ اعْلَمْ أَنَّ أَفْضَلَ الْمُؤْمِنِینَ أَفْضَلُهُمْ تَقْدِمَةً مِنْ نَفْسِهِ وَ أَهْلِهِ وَ مَالِهِ،»۲۸آگاه باش بهترین مؤمنین بهترین ایشان است در پیش فرستادن جان و اهل و مالش در راه حق،
«فَإِنَّكَ مَا تُقَدِّمْ مِنْ خَیْرٍ یَبْقَ لَكَ ذُخْرُهُ،»۲۹که هر آنچه از نیکی پیش فرستی برای تو ذخیره شود،
«وَ مَا تُؤَخِّرْهُ یَکُنْ لِغَیْرِکَ خَیْرُهُ.»۳۰و آنچه را به جای گذاری خیرش برای غیر تو خواهد بود.
«وَ احْذَرْ صَحَابَةَ مَنْ یَفِیلُ رَأْیُهُ، وَ یُنْکَرُ عَمَلُهُ،»۳۱از همنشینی با کسی که رأیش سست و کارش زشت است بپرهیز،
«فَإِنَّ الصَّاحِبَ مُعْتَبَرٌ بِصَاحِبِهِ.»۳۲که هر دوستی را از دوستش می شناسند.
«وَ اسْکُنِ الْأَمْصَارَ الْعِظَامَ فَإِنَّهَا جِمَاعُ الْمُسْلِمِینَ،»۳۳در شهرهای بزرگ مسکن گزین که آنجا مرکز اجتماع مسلمین است،
«وَ احْذَرْ مَنَازِلَ الْغَفْلَةِ وَ الْجَفَاءَ وَ قِلَّةَ الْأَعْوَانِ عَلَى طَاعَةِ اللهِ.»۳۴از اقامت در مراکز غفلت و ستمکاری و آنجا که مددکاران بر طاعت خدا اندکند بپرهیز.
«وَ اقْصُرْ رَأْیَکَ عَلَى مَا یَعْنِیکَ.»۳۵اندیشه ات را در اموری که به کارت آید مشغول دار.
«وَ إِيَّاكَ وَ مَقَاعِدَ الْأَسْوَاقِ،»۳۶از نشستن در گذرگاههای بازار حذر کن،
«فَإِنَّهَا مَحَاضِرُ الشَّیْطَانِ،»۳۷زیرا آن مراکز محل حضور شیطان
«وَ مَعَارِیضُ الْفِتَنِ.»۳۸و پیش آمدن فتنه هاست.
«وَ أَکْثِرْ أَنْ تَنْظُرَ إِلَى مَنْ فُضِّلْتَ عَلَيْهِ،»۳۹در رابطه با کسی که تو را بر او برتری داده اند زیاد توجه داشته باش،
«فَإِنَّ ذلِكَ مِنْ أَبْوَابِ الشُّکْرِ،»۴۰که این توجه از جمله راههای شکرگزاری است.
«وَ لَا تُسَافِرْ فِي یَوْمِ جُمُعَة حَتَّى تَشْهَدَ الصَّلاَةَ»۴۱در روز جمعه سفر مکن تا به نماز جمعه حاضر شوی،
«إِلَّا فَاصِلاً فِي سَبِیلِ اللهِ،»۴۲مگر سفری که برای جهاد بروی،
«أَوْ فِي أَمْرٍ تُعْذَرُ بِهِ.»۴۳یا کاری که نسبت به آن معذوری.
«وَ أَطِعِ اللهَ فِي جَمِیعِ أُمُورِکَ،»۴۴در تمام کارهایت از خدا اطاعت کن،
«فَإِنَّ طَاعَةَ اللهِ فَاضِلَةٌ عَلَى مَا سِوَاهَا.»۴۵که اطاعت از خدا از همه چیز برتر است.
۳. أسلوب استخدام النّفس في سبيل الخيرات
«وَ خَادِعْ نَفْسَکَ فِي الْعِبَادَةِ،»۴۶نفس خود را در عبادت بفریب،
«وَ ارْفُقْ بِهَا وَ لَا تَقْهَرْهَا،»۴۷و با او به رفق و مدارا باش و به او سختگیری مکن،
«وَ خُذْ عَفْوَهَا وَ نَشَاطَهَا،»۴۸و زمانی که نشاط و فراغت دارد به عبادتش آر،
«إِلَّا مَا کَانَ مَکْتُوباً عَلَيْكَ مِنَ الْفَرِیضَةِ،»۴۹مگر در آنچه بر تو واجب است،
«فَإِنَّهُ لَا بُدَّ مِنْ قَضَائِهَا وَ تَعَاهُدِهَا عِنْدَ مَحَلِّهَا.»۵۰که تو را از انجامش و مراعات آن در زمان معینش چاره ای نیست.
«وَ إِيَّاكَ أَنْ یَنْزِلَ بِكَ الْمَوْتُ»۵۱بترس از اینکه مرگ بر تو درآید
«وَ أَنْتَ آبِقٌ مِنْ رَبِّکَ فِي طَلَبِ الدُّنْیَا.»۵۲و تو در آن وقت برای به دست آوردن دنیا از خداوندت فراری باشی.
«وَ إِيَّاكَ وَ مُصَاحَبَةَ الْفُسَّاقِ،»۵۳از همنشینی با بدکاران دوری کن،
«فَإِنَّ الشَّرَّ بِالشَّرِّ مُلْحَقٌ.»۵۴که بدی به بدی پیوندد.
«وَ وَقِّرِ اللهَ،»۵۵خداوند را بزرگ دار
«وَ أَحْبِبْ أَحِبَّاءَهُ.»۵۶و دوستانش را دوست بدار.
«وَ احْذَرِ الْغَضَبَ،»۵۷از خشم بپرهیز،
«فَإِنَّهُ جُنْدٌ عَظِیمٌ مِنْ جُنُودِ إِبْلِیسَ،»۵۸که خشم سپاهی بزرگ از سپاهیان ابلیس است.
«وَ السَّلام.»۵۹و السلام.
