مُحِیط (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مُحِيط: (عَذابَ يَوْمٍ مُّحيط) «مُحِيط» از مادّه
«إِحاطة» در اين‌جا صفت براى «يَوْم» است، يعنى يک روز «فراگير»، و البته فراگير بودن روز، به معناى فراگير بودن مجازات آن روز است، و اين مى‌تواند اشاره به
عذاب آخرت، و همچنين مجازات‌هاى فراگير دنيا باشد.
(وَ إِلَى مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبًا قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُواْ اللّهَ مَا لَكُم مِّنْ إِلَهٍ غَيْرُهُ وَ لاَ تَنقُصُواْ الْمِكْيَالَ وَ الْمِيزَانَ إِنِّيَ أَرَاكُم بِخَيْرٍ وَ إِنِّيَ أَخَافُ عَلَيْكُمْ عَذَابَ يَوْمٍ مُّحِيطٍ) (و به سوى «مَدْيَن» برادرشان
شعیب را فرستاديم؛ گفت: «اى قوم من!
خدا را پرستش كنيد، كه جز او، معبودى براى شما نيست. پيمانه و وزن را كم نكنيد و دست به كم‌فروشى نزنيد. كه من خيرخواه شما هستم و از
عذاب روز فراگير، بر شما بيمناكم.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
(وَ إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ عَذابَ يَوْمٍ مُحِيطٍ ) در اين جمله به روز
قیامت و يا روزى كه
عذاب الهى نازل شود و قوم را منقرض نمايد اشاره كرده است و معناى اين‌كه فرمود: آن روز (يعنى روز قضاء به
عذاب) محيط است، اين است كه در آن روز راهى براى فرار از
عذاب نيست و غير از خداى تعالى هيچ پناهى وجود ندارد پس هيچ كسى نيست كه با يارى و اعانت خود
عذاب را دفع كند، روزى است كه در آن روز
توبه و شفاعتى هم نيست، و برگشت معناى احاطه روز به اين است كه
عذاب آن روز قطعى است و مفرى از آن نيست، و معناى آيه اين است كه براى كفر و
فسق عذابى است غير مردود و من مى‌ترسم كه آن
عذاب به شما برسد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «مُحِیط»، ص۵۱۱.
