مَرَض (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَرَض:
(فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ) مَرَض: بر وزن قفس، به معنى «ناخوشى
و بيمارى» است.
خواه اختلال در مزاج باشد (
بيمارى جسمى)
و خواه اختلال در روح (
بيمارى روانى) است.
اين‌كه
آیه درباره
منافقان مى‌گويد:
(فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ)
«در دل‌هاى آن‌ها يک نوع بيمارى است»
مراد
بيمارى جسمى نيست، بلكه يک نوع تضاد
و دوگانگى بين جسم
و روح است.
اين ناهماهنگى
و دوگانگى جسم
و روح درد تازه
و بيمارى اضافى است كه حاكم بر وجود
انسان مى‌شود.
چرا كه انسان سالم يک چهره بيشتر ندارد، هماهنگى كامل در ميان جسم
و روح او حكمفرماست.
ظاهر
و باطن او مكمل يكديگرند
و اگر
مؤمن باشد، تمام وجود او فرياد
ایمان مى‌كشد
و اگر منحرف شود، ظاهر
و باطن او نشان‌دهنده انحراف اوست.
به موردی از کاربرد
مَرَض در
قرآن، اشاره می‌شود:
(فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ فَزَادَهُمُ اللّهُ مَرَضًا وَ لَهُم عَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ) (در دل‌هاى آنان يک نوع
بيمارى است؛
خداوند بر
بيمارى آنان افزوده
و به خاطر دروغ‌هايى كه مى‌گفتند،
عذاب دردناكى در انتظار آن‌هاست.)
شیخ طبرسی در
مجمع البیان می‌فرماید: در دل‌هايشان
بيمارى است. (روحشان
بيمار است). مقصود از اين
مرض بيمارى شک
و ترديد است زيرا همان‌طور كه
مرض و بيمارى بدن را از حدّ اعتدال
و صحت بيرون می‌آورد شک
و ترديد هم كه خود آفت قلب است آن را از حال صحت
و اعتدال خارج مى‌سازند.
بعضى گفته‌اند اصل
مرض «فتور»
و سستى است
و بيمارى تن سستى اعضاء است
و بيمارى قلب (روح) سستى آن است از خدا.
• شریعتمداری، جعفر، شرح
و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «
مَرَض»، ج۴، ص۲۸۰.
