وبق (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
وَبْق (به فتح واو و سکون باء) از
واژگان قرآن کریم به معنای هلاکت است. این واژه دارای مشتقاتی است که در آیات
قرآن به کار رفته است؛ مانند:
مَوبِق (به فتح میم و کسر باء) به معنی هلاک.
وَبْق (بر وزن فلس) به معنای هلاکت است.
(اَوْ یُوبِقْهُنَ بِما کَسَبُوا وَ یَعْفُ عَنْ کَثِیرٍ) «یا آن نهرها را حبس و متوقّف میکند در اثر اعمال مردم و
عفو میکند از معاصی بسیاری.» ایباق بمعنی حبس کردن نیز آمده چنانکه در
قاموس و
اقرب الموارد تصریح کرده است.
بنا بر آنچه در «
بحر» آمده: «یُوبِقْهُنَّ» در آیه بمعنی هلاک کردن است.
مَوبِق (به فتح میم و کسر باء)
مصدر است بمعنی هلاک و نیز
اسم مکان است.
(وَ یَوْمَ یَقُولُ نادُوا شُرَکائِیَ الَّذِینَ زَعَمْتُمْ فَدَعَوْهُمْ فَلَمْ یَسْتَجِیبُوا لَهُمْ وَ جَعَلْنا بَیْنَهُمْ مَوْبِقاً) «یاد کن روزی را که خدا گوید: شریکان مرا که به زعم شما شریک من بودند با آواز بلند بخوانید، آنها شریکان را ندا میکنند امّا شریکان جواب نمیدهند (و کاری نتوانند) و میان شریکان و آنها مکانی پر از هلاکت قرار دادهایم و رابطه موهوم دنیائی قطع شده و هیچ نتوانند آن فاصله را پیموده و بهم دیگر برسند.» آن در آیه ظاهرا اسم مکان و اشاره به بطلان رابطه میان معبودان و عبادت کنندگان است و میان آنها مهلکهای واقع شده و رابطه را که در دنیا گمان میکردند از بین برده است و معبودان اعمّ از
جن و
انس و غیرهم نفعی به حال عبادت کنندگان ندارند.
از این ماده دو لفظ بیشتر در
قرآن مجید نداریم.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «وبق»، ج۷، ص۱۷۷.