• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قضیه ممکنه استقبالیه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



قضیه ممکنه استقبالیه، به‌معنای قضیه دالّ بر ثبوت محمول برای موضوع در آینده با سلب هر نوع ضرورت است.



امکان استقبالی، عبارت است از ملاحظه ثبوت محمول برای موضوع در آینده با سلب همه ضرورت‌ها. این امکان، از "امکان اخص" به سلب ضرورت نزدیک‌تر است، زیرا امکان اخص در وجود، با ضرورت به شرط محمول برخورد می‌کند لیکن وقتی ثبوت محمول را در آینده بسنجیم هنوز وجود پیدا نکرده تا از جهت وجود فعلی،‌ اندکی هم ضرورت یافته باشد.
به عبارت دیگر: امور ممکنی که به ماضی و حال نسبت داده می‌شود، در زمان گذشته یا وجود داشته یا معدوم بوده است، و در زمان حال هم یا موجود است یا معدوم. و البته وجود و عدم‌شان در هر حال ضروری است. بنابر این امکان واقعی فقط به استقبال تعلق می‌گیرد که احتمال وجود و عدم نسبت بدان مساوی است مانند این که بگوییم: "فردا شب ممکن است باران ببارد" یا "زمستان آینده ممکن است بسیار سرد باشد". البته چون حوادث آینده هم تابع اصل علیت و ضرورت است، وجود امکان و احتمال در آنها، تنها به لحاظ علم ما نسبت به آنها است.
[۲] خوانساری، محمد، فرهنگ اصطلاحات منطقی، ص۱۸۲.



در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:

• خوانساری، محمد، فرهنگ اصطلاحات منطقی.
خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس.    
مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه.    


۱. خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس، ص۱۳۷-۱۳۸.    
۲. خوانساری، محمد، فرهنگ اصطلاحات منطقی، ص۱۸۲.
۳. مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، ص۳۲۵.    



پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «قضیه ممکنه استقبالیه»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۳/۲۲.    



جعبه ابزار