• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جعفر مصحفی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



جعفر بن عثمان (متوفای ۳۷۲ق)، ملقب به "ابوالحسن حاجب" و معروف به "مصحفی" وزیر المستنصر اموی و ادیب مشهور اندلس و از نویسندگان بزرگ بود. جعفر مصحفی در جنگ قدرت مغلوب محمد بن ابی‌عامر شد. ابن ابی‌عامر ابتدا اموال او را مصادره کرد و سرانجام به سال ۳۷۲ قمری جعفر را کشت و جنازه‌اش را برای خانواده او فرستاد.



ابوالحسن، جعفر بن عثمان بن نصر، حاجب معروف به مصحفی است. او از تیره بربرهای والنسیا بود. مصحفی وزیر و ادیب مشهور اندلس و از نویسندگان بزرگ است. وی اشعاری نیکو نیز دارد.


الحکم مستنصر اموی جعفر را تا پایان عمرش به وزارت خویش برگزیده بود. پس از آن، هنگامی که خلافت به پسرش هشام بن حکم رسید، مصحفی، منصب حجابت او را در اختیار گرفت و در امور دولت، به دخل و تصرف پرداخت. مصحفی در عین منزلت والایی که در نویسندگی داشت، شاعری خوش‌طبع بود و سبک شعر نیکویی داشت.


محمد بن ابی‌عامر با خدمتگزاری به ملکه صبح (مادر هشام المؤید) اوضاع و احوال موافق، مرادش شد. او کوشید با حیله و نیرنگ، جعفر را سر نگون کند، و برای این کار خواست با ایجاد پیوندی سببی با مولای عبدالرحمان ناصر؛ یعنی وزیر ابوتمام غالب، به آرزوی خود برسد. ابوتمام یگانه سردار آن روزگار اندلس بود و میان او و جعفر رقابت و عداوت بود. ابن ابی عامر توانست با ازدواج با اسماء، دختر ابوتمام غالب، جایگاه خویش را مستحکم کند. سپس با کمک غالب، بر جعفر چیره شد.


ابن ابی عامر، جعفر را بازداشت کرد و بر وی سخت گرفت و حتی قصایدی که مصحفی برای جلب توجه و ترحم وی سرود، کارگر نیفتاد. او حتی نگذاشت جعفر ارثی هم برای بازماندگانش به جای گذارد و یا خود او از آن استفاده کند. اموالش را مصادره کرد و حتی چیزی هم برای نیاز وی و فرزندانش باقی نگذاشت.


سرانجام به سال ۳۷۲ قمری ابن ابی عامر، جعفر را کشت و جنازه‌اش را برای خانواده او فرستاد.
[۴] فروخ، عمر، تاریخ الادب العربی، ج۴، ص۲۹۴.



۱. مقری تلمسانی، احمد بن محمد، نفح الطیب، ج۳، ص۹۰.    
۲. ابن الابار، محمد بن عبد الله، الحله السیراء، ج۱، ص۲۵۷.    
۳. زرکلی، خیر الدین، الاعلام، ج۲، ص۱۱۹.    
۴. فروخ، عمر، تاریخ الادب العربی، ج۴، ص۲۹۴.



عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۳۱۳.





جعبه ابزار