مشهورات حقیقی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

مشهورات حقیقی، یکی از اصطلاحات علم منطق بوده و به‌معنای قضایای دارای شهرت ثابت و ماندگار است.

---

قضایای مشهورات به آن دسته از قضایا اطلاق می‌شود که بین مردم شهرت دارد، و مقبولیت آنها نزد جمیع عقلاء یا اکثر آنان و یا نزد عده خاصی شیوع پیدا کرده است. مشهورات به اعتبار زوال و عدم زوال شهرت آن، به مشهورات حقیقی و مشهورات غیر حقیقی تقسیم می‌شود.
مشهورات حقیقی قضایایی هستند که بعد از تامل و تدبر در مفاد آنها شهرتشان به حال خود باقی مانده و زائل نمی‌شود. قضایایی مثل «العدل حسنٌ» از این قبیل هستند، که در همه حالات و زمان‌ها و مکان‌ها شهرت دارند. در برخی آثار، مشهورات حقیقی، مرادف آرای محموده قرار گرفته است.
مشهورات غیر حقیقی یا مشهورات ظاهری، به قضایایی گفته می‌شود که در ابتدای امر پسندیده و مشهور به نظر می‌رسند ولی با کمی دقت و تامل و رجوع به عقل معلوم می‌گردد که از امور ناپسند و کذب هستند.

---

از مثال‌های رایج برای مشهورات حقیقی قضیه: «ظالم را کمک مکن حتی اگر برادرت باشد»، و برای مشهورات غیر حقیقی قضیه: «برادرت را یاری کن چه ظالم باشد چه مظلوم» است.

---

کاربرد مشهورات حقیقی در مقدمات قیاس جدلی است، و از مشهورات ظاهری در صناعت خطابه استفاده می‌شود.

---