مسائل اجتهادی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
به مسائل جایز الاجتهاد، به
دلیل عدم وجود
حکم منصوص در آنها اطلاق می‌شود.
مسائل اجتهادی، مسائلی است که
اجتهاد ، درباره آنها جایز است؛ بر خلاف مسائل منصوصه، که اجتهاد در باره آنها جایز نیست.
اصولیون ، اجتهاد در برابر
نص را باطل می‌دانند و در این مورد قاعده‌ای دارند که می‌گوید: «لامساغ للاجتهاد فی مورد النص»؛
یعنی در مسئله‌ای که نص
قطعی السند و
قطعی الدلالة درباره آن وجود دارد، اجتهاد جایز نیست، مثل:
وجوب نماز ،
روزه ،
حرمت بیع ربوی و غیره که نصوص
قطعی بر آنها
دلالت دارد. اما مواردی که برای آنها
دلیل وجود دارد، ولی سند یا
دلالت آن و یا هر دو ظنی می‌باشد، یا مواردی که در مورد آنها
دلیلی وجود ندارد، در زمره مسائل اجتهادی قرار می‌گیرد.
حیطه مسائل اجتهادی، بستگی به حیطه اجتهاد دارد. مرحوم «
محقق حلی » اجتهادی را که به
ظواهر ادله مستند باشد اجتهاد نمی‌دانست، اما بعد، این دایره، شمول بیشتری پیدا نمود و شامل استنباط از ظواهر ادله نیز گردید.
فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۲۹، برگرفته از مقاله «مسائل اجتهادی».
