محمود (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَحْمود (به فتح میم و سکون حاء)، یکی از
واژگان قرآن کریم به معنای ستوده است. مشتقات این واژه در
قرآن کریم به صورت:
مُحَمَّد (به ضم میم و فتح حاء) به معنای کسی که خصال پسندیدهاش بسیار باشد؛ و
حَمید (به فتح حاء)، در معنای فاعلی یعنی ستاینده و در معنای مفعولی یعنی ستوده شده آمده است. حمید هفده بار در قرآن آمده و از
اسماء حسنی خداوند است.
مَحْمود به معنی ستوده است.
(عَسی اَنْ یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقاماً مَحْمُوداً) (اميد است پروردگارت تو را به مقامى در خورِ ستايش برساند.)
حمید:
ممکن است به معنی
فاعل باشد یعنی ستاینده و ممکن است به معنی
مفعول باشد یعنی ستوده و آن از اسماء حسنی است.
(وَاعْلَمُوا اَنَّ اللَّهَ غَنِیٌ حَمِیدٌ) «بدانید خدا بینیاز و ستوده است.» یا «بدانید خدا بینیاز و ستاینده است و اعمال بنده را میستاید.»
چنانکه در
مجمع البیان نقل شده است.
ولی معنای اوّل بهتر به نظر میرسد. محمّد:
راغب گوید محمود آن است که ستوده شود، محمّد آن است که خصال پسندیدهاش بسیار باشد.
حمید هفده بار در قرآن کریم آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «محمود»، ج۲، ص۱۷۴-۱۷۵.