• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن زکریا غلابی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ابوعبدالله محمد بن زکریا غلابی (م ۲۹۸ق)، از مورخان، سیره‌نویسان و علمای برجسته شیعه قرن سوم هجری قمری در بصره بود.


ابوعبدالله محمد بن زکریا بن دینار غلابی بصری بغدادی ضبّی، اهل بصره
[۱] ابن حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۹، ص۱۵۴.    
و از موالیان بنی غلاب بود
[۲] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۳۰.    
و از عبدالله بن رجاء غدانی، بکار بن محمد، ابوولید طیالسی، ابوزید انصاری و ابن عایشه روایت کرده و هلال بن محمد، فهید بن ابراهیم بن فهد و ابوالقاسم طبرانی از او روایت کرده‌اند.
[۳] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۱، ص۲۵۹.    
رجال‌نویسان شیعه وی را از علمای برجسته امامیه در بصره خوانده و او را آشنا به تاریخ و سیره دانسته‌اند.
[۴] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۴۶.    
از رجالیون اهل‌سنت، صفدی و دارقطنی، وی را ضعیف و جاعل حدیث خوانده‌اند
[۵] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۶۳.    
و ابن حبان می‌نویسد: اگر از ثقات روایت کند قابل قبول است.
[۶] ابن حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۹، ص۱۵۴.    


وی بنا به قول برخی از رجالیون، به سال ۲۹۸ق در بصره از دنیا رفت،
[۷] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۴۷.    
هر چند سال‌های بعد از ۲۸۰ق
[۸] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۶۹.    
و ۲۹۰ق
[۹] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۳، ص۵۳۴.    
نیز ذکر شده است.

آثار او عبارت‌اند از: مقتل امیرالمؤمنین، مقتل الحسین بن علی (علیهماالسلام)، اخبار فاطمه (علیهاالسّلام)، و منشاها و مولدها الوافدین النهر الاجواد دو کتاب کوچک و بزرگ با نام الصفین دو کتاب کوچک و بزرگ با نام الجمل الجبل اخبار زید (علیه‌السّلام)
[۱۰] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۴۷.    
التوابین عین الوردة الحرّه المبخلین
[۱۱] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۳۸.    
البخلاء و الحدیث.
[۱۲] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۳، ص۵۱.    
[۱۳] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۶، ص۳۶۲.    
از آثار وی برمی‌آید که او در حوزه تاریخ اسلامی، به ویژه رویدادها و وقایع صدر اسلام تبحر داشته است.
[۱۴] سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۰، ص۹۵.    
[۱۵] ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۳، ص۵۵۰.    
[۱۶] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۲۳.    
[۱۷] وکیع ضبی، محمد بن خلف، اخبار القضاة، ج۲، ص۳۵.    
[۱۸] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۶.    
[۱۹] ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۲، ص۱۵۸.    
[۲۰] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۳، ص۳۸۰.    


۱. ↑ ابن حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۹، ص۱۵۴.    
۲. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۱۳۰.    
۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۱، ص۲۵۹.    
۴. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۴۶.    
۵. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۶۳.    
۶. ↑ ابن حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۹، ص۱۵۴.    
۷. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۴۷.    
۸. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۵، ص۱۶۹.    
۹. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۳، ص۵۳۴.    
۱۰. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۴۷.    
۱۱. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۳۸.    
۱۲. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۳، ص۵۱.    
۱۳. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۶، ص۳۶۲.    
۱۴. ↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۰، ص۹۵.    
۱۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۳، ص۵۵۰.    
۱۶. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۲۳.    
۱۷. ↑ وکیع ضبی، محمد بن خلف، اخبار القضاة، ج۲، ص۳۵.    
۱۸. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۰، ص۶.    
۱۹. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۲، ص۱۵۸.    
۲۰. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۳، ص۳۸۰.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۷۲۳، برگرفته از مقاله «محمد غلابی».


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 280 (قمری) | درگذشتگان سال 290 (قمری) | درگذشتگان سال 298 (قمری) | سیره نویسان قرن 3 (قمری) | شخصیت‌های قرن 3 (قمری) | علمای شیعه قرن 3 (قمری) | مؤلفان شیعه قرن 3 (قمری) | مورخان شیعه قرن 3 (قمری)
جعبه ابزار