• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بدر - به فتح باء و دال (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: بدر (مفردات‌قرآن).
دیگر کاربردها: بدر (ابهام‌زدایی).

بَدَر (به فتح باء و دال) و بادره از مفردات نهج البلاغه، به معنای سرعت و عجله، کار و چیزی که به سرعت از انسان سر می‌زند، می‌باشد که حضرت علی (علیه‌السلام) از این واژه در بیان موعظه‌ای، نامه‌ای خطاب به امام حسن (علیه‌السلام) و ... استفاده نموده است.



بدر (به فتح باء و دال) بدور و مبادره، به معنای سرعت و عجله، کار و چیزی که به سرعت از انسان سر می‌زند آمده است. چنان‌که در لغت آمده: «بدر الی الشی‌ء بدورا و بادر الیه مبادرة: اسرع.» به‌همین جهت به «غضب» بادره گفته می‌شود.


امام (علیه‌السلام) در مقام موعظه‌ای فرموده‌اند: «رحم الله امرءا سمع حکما فوعی ... و بادر الاجل و تزّود من العمل؛ خدا رحمت کند به کسی که حکمی را بشنود و آن‌را در گوش گیرد و بر اجل پیشی گیرد و از عمل توشه بردارد.» همچنین به امام حسن (صلوات‌الله‌علیه) می‌نویسد: «فبادرتک بالادب قبل ان یقسو قلبک؛ به‌ تادیب تو سرعت کردم پیش از آن‌که دلت سخت شود.»
همچنین آن حضرت (علیه‌السلام) در بیانی به اصحابش می‌فرماید: «فلا تکلّمونی بما تکلّم به الجبابرة و لا تتحفّظوا منّی بما یتحفّظ به عند اهل البادرة؛ با من با القابی سخن نگویید چنان‌که با جباران سخن گفته می‌شود و خودتان را از من نگه ندارید و در پیش من خود را ذلیل نکنید چنان‌که از اهل غضب می‌کنند.»


۱. فیومی، أحمد بن محمد، ص۳۸.    
۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۰۳، خطبه۷۶.    
۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۹۳، نامه۳۱.    
۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۳۵، خطبه۲۱۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «بدر، بادره»، ص۱۱۷.    






جعبه ابزار