لهب (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لَهَب (به فتح لام و هاء) از
واژگان قرآن کریم به معنای
شعله و مشتعل شدن
آتش است و به معنی
غبار برخاسته نیز آید.
لَهَب به معنای شعله و مشتعل شدن
آتش است.
اسم و
مصدر هر دو آمده است، به معنی غبار برخاسته نیز آید.
(لا ظَلِیلٍ وَ لا یُغْنِی مِنَ اللَّهَبِ) «نه گوار است و نه از
شعله آتش باز دارد».
(تَبَّتْ یَدا اَبِی لَهَبٍ وَ تَبَّ • ما اَغْنی عَنْهُ مالُهُ وَ ما کَسَبَ • سَیَصْلی ناراً ذاتَ لَهَبٍ) (بريده باد هر دو دست
ابولهب و
مرگ بر او باد! هرگز ثروتش و آنچه را به دست آورد به حالش سودى نبخشيد و به زودى وارد آتشى شعله‌ور و پرلهيب مى‌شود).
ابولهب عموی
حضرت رسول (صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) است و او را به قولی برای زیبائیش ابولهب می‌گفتند و دو گونه‌اش گوئی شعله می‌کشیدند. بنا بر این
قرآن کنیه مشهور او را آورده و عنوان کرده است. به قول بعضی غرض از ابولهب گفتن تحکم و اثبات آتش است برای او،
المیزان این قول را پسندیده است.
اسم ابولهب به نقلی
عبد العزی و به نقلی
عبد مناف است.
طارق محاربی گوید: در بازار ذی‌المجاز بودم، جوانی می‌گفت:
«اَیُّهَا النَّاسُ قُولُوا لَا اِلَهَ اِلَّا اللَّهُ تُفْلِحُوا». مردی پشت سر او بر او سنگ می‌زد و پاهایش را خونی کرده بود و می‌گفت: ای مردم! او دروغگو است او را تصدیق نکنید. گفتم: این کیست؟ گفتند: محمد است می‌گوید پیغمبرم و آن عمویش ابولهب است که می‌گوید: او دروغگو است.
درباره ابولهب در «تبب» به طور تفصیل سخن گفته‌ایم
و می‌افزائیم که:
در
مجمع گوید: آیا با این
سوره باز ابولهب قدرت داشت که
ایمان بیاورد و باز ایمان بر او فرض و لازم بود؟ و اگر ایمان می‌آورد
تکذیب وعده
(سَیَصْلی ناراً ذاتَ لَهَبٍ) نمی‌شد؟ جواب: آری ایمان برای او لازم بود و این وعید به شرط عدم ایمان است... اگر فرض کنیم که ابولهب از رسول خدا (صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) می‌پرسید و می‌گفت: اگر ایمان آورم باز داخل آتش خواهم شد؟ حضرت می‌فرمود: نه زیرا که شرط دخول آتش از بین رفته بود.
المیزان این جواب را پسندیده و در ذیل بیان خود گفته: ابولهب در اختیارش بود که ایمان آورد و از
عذاب حتمی که در اثر کفرش بود
نجات یابد.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "لهب"، ج۶، ص۲۰۹.
