قراطیس (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قراطیس: (قَراطیسَ تُبْدُونَها) «قراطیس» جمع «
قرطاس» است و اصل آن به طوری که بعضی گفته‌اند: از یونانی گرفته شده و معنای آن - چنان که
راغب در کتاب
مفردات می‌گوید - «هر چیزی است که روی آن می‌نویسند.»
بنابراین کاغذ معمولی و پوست حیوانات و درختان و مانند آن که در قدیم الایام نامه‌ها و کتاب‌ها را روی آن می‌نوشتند، نیز
شامل می‌شود و منحصر به کاغذ معمولی نیست.
(وَ مَا قَدَرُواْ اللّهَ حَقَّ قَدْرِهِ إِذْ قَالُواْ مَا أَنزَلَ اللّهُ عَلَى بَشَرٍ مِّن شَيْءٍ قُلْ مَنْ أَنزَلَ الْكِتَابَ الَّذِي جَاء بِهِ مُوسَى نُورًا وَ هُدًى لِّلنَّاسِ تَجْعَلُونَهُ قَرَاطِيسَ تُبْدُونَهَا وَ تُخْفُونَ كَثِيرًا وَ عُلِّمْتُم مَّا لَمْ تَعْلَمُواْ أَنتُمْ وَ لاَ آبَاؤُكُمْ قُلِ اللّهُ ثُمَّ ذَرْهُمْ فِي خَوْضِهِمْ يَلْعَبُونَ) (
خدا را آن‌گونه كه بايد بشناسند، نشناختند كه گفتند: «خدا هيچ چيز بر هيچ انسانى نازل نكرده است.» بگو: «چه كسى كتابى را كه
موسی آورد، نازل كرد؟! كتابى كه براى مردم، نور و
هدایت بود امّا شما آن را به صورت اوراق پراكنده‌اى قرار مى‌دهيد؛ قسمتى را آشكار و قسمت زيادى را پنهان مى‌داريد؛ در حالى كه مطالبى به شما تعليم داده شده كه نه شما و نه پدرانتان از آن آگاه نبوديد.» بگو: خدا؛ سپس آن‌ها را در سخنان باطلشان رها كن، تا سرگرم بازى شوند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: قراطيس جمع قرطاس و به معناى كاغذ است و مقصود از اينكه فرمود:
(تَجْعَلُونَهُ قَراطِيسَ) آن را كاغذها قرار مى‌دهيد و يا يجعلونه قراطيس یعنی آن را كاغذها قرار مى‌دهند يا اين است كه آن كتاب را در كاغذها مى‌نويسند و خلاصه
استنساخ مى‌كنند و يا اينكه آن را روى هم رفته كاغذها و نوشته‌هاى آن‌ها قرار مى‌دهيد. پس چنان كه الفاظى را كه
کتابت به آن دلالت دارد كتاب مى‌نامند نامه‌ها و كاغذها را هم كتاب مى‌نامند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «قراطیس»، ص۴۳۶.
