قاع (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قاع (به فتح قاف) یکی از
مفردات نهج البلاغه به معنای زمین همواری که
کوه و
جنگل در آن نباشد است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره
قیامت و
دعای استسقاء از این واژه استفاده نموده است.
قاع به معنای زمین همواری که کوه و جنگل در آن نباشد آمده است و جمع آن «قیعان» است.
به مواردی که در
نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:
امام علی (علیه‌السلام) درباره قیامت فرموده است:
«وَ يُنْفَخُ في الصّورِ،... وَ تَذِلُّ الشُّمُّ الشَّوامِخُ، وَ الصُّمُّ الرَّواسِخُ، فَيَصيرُ صَلْدُها سَراباً رَقْرَقاً، وَ مَعْهَدُها قاعاً سَمْلَقاً»؛
«در
صور دمیده می‌شود... کوه‌های بلند و برافراشته و کوه‌های سخت و پایدار کوبیده می‌شوند، سنگ‌های محکم آنها به صورت
سراب متلالؤ و محل‌های آنها به شکل بیابان هموار در می‌آیند».
رجوع شود به «رقرق»
حضرت (علیه‌السلام) در
دعای استسقاء فرموده است:
«اللَّهُمَّ فَاسْقِنَا غَيْثَكَ ... تُرْوِي بِهَا الْقِيعَانَ، وَ تُسِيلُ الْبُطْنَانَ»؛
«خدایا
باران خویش را بر ما بگستران که با آن بیابان‌ها را سیراب می‌کنی و درّه‌ها را جاری می‌سازی».
این ماده دو بار در نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «قوع»، ج۲، ص۸۸۴.
