• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فصح (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





فَصْح (به فتح فاء و سکون صاد) از واژگان قرآن کریم به معنای بيان كننده مقصود و خالى از تعقید در کلام است. از مشتقات این واژه در آیات قرآن أَفْصَح (به فتح الف و صاد و سکون فاء) به معنای فصيح‌تر می‌باشد و فقط يكبار در كلام الله آمده است.



فَصْح: بيان كننده مقصود و خالى از تعقید در کلام است. «أَفْصَحَ‌ عن مراده اظهره». فصيح كسى است كه كلامش بيان كننده مقصود و خالى از تعقيد باشد.
فصاحة به معنى بيان و خلوص كلام از تعقيد است.


أَفْصَح: (وَ أَخِي هارُونُ هُوَ أَفْصَحُ‌ مِنِّي لِساناً) يعنى: «برادرم هارون در سخن گفتن از من فصيح‌تر است و می‌تواند سخن را بهتر از من ادا كند».
اين آیه دلالت بر لکنت زبان موسی (علیه‌السّلام) ندارد؛ رجوع شود به «عقد» ذيل آيه‌ (وَ احْلُلْ عُقْدَةً مِنْ لِسانِي‌) (و گره از زبانم بگشاى) و «بين» ذيل آيه‌ (وَ لا يَكادُ يُبِينُ‌) (و نمى‌تواند واضح سخن بگويد).


اين كلمه فقط يكبار در کلام الله آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۱۷۹.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۳۷.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۳۹۹.    
۴. شهید اول، أربع رسائل کلامیّة، ص۹۵.    
۵. حموی، ابن حجة، خزانة الأدب، ج۴، ص۲۸۳.    
۶. قصص/سوره۲۸، آیه۳۴.    
۷. طه/سوره۲۰، آیه۲۷.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۱۳.    
۹. زخرف/سوره۴۳، آیه۵۲.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۹۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "فصح"، ج۵، ص۱۷۹-۱۸۰.    






جعبه ابزار