غَصب (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غَصب:(يَأْخُذُ كُلَّ سَفينَةٍ غَصْباً) «غَصب» (به فتح غین و سکون صاد) به معنای گرفتن چيزى به ناحق است.
بعد از آنكه
فراق و
جدايى موسی (علیهالسلام) و
خضر مسلّم شد، لازم بود اين استاد الهى اسرار كارهاى خود را كه موسى تاب
تحمل آن را نداشت بازگو كند و در واقع بهره موسى از مصاحبت او
فهم راز اين گونه حوادث عجيب بود كه مىتوانست كليدى باشد براى مسائل بسيار و پاسخى براى پرسشهاى گوناگون. نخست از داستان كشتى شروع كرد و گفت: امّا كشتى به گروهى مستمند تعلق داشت كه با آن در
دریا كار مىكردند، من خواستم آن را معيوب كنم، زيرا مىدانستم در پشت سر آنها پادشاهى ستمگر است كه هر كشتى سالمى را از روى «
غصب» مىگيرد.
به موردی از کاربرد «غَصب» در قرآن، اشاره میشود:
(أَمّا السَّفينَةُ فَكانَتْ لِمَساكينَ يَعْمَلونَ في الْبَحْرِ فَأَرَدتُّ أَنْ أَعيبَها وَ كانَ وَراءهُم مَّلِكٌ يَأْخُذُ كُلَّ سَفينَةٍ غَصْبًا) «امّا آن كشتى براى گروهى از مستمندان بود كه با آن در دريا كار مىكردند؛ و من خواستم آن را معيوب كنم؛ چرا كه پشت سرشان پادشاهى ستمگر بود كه هر كشتى سالمى را بزور مىگرفت.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرمایند: معناى آيه اين است كه كشتى مزبور مال عدهاى از مستمندان بوده كه با آن در دريا كار مىكردند، و لقمه نانى به
دست مىآوردند، و در آنجا پادشاهى بود كه كشتىهاى دريا را
غصب مىكرد، من خواستم آن را معيوب كنم تا آن پادشاه جبار بدان
طمع نبندد، و از آن صرف نظر كند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «غصب»، ج۳، ص ۳۲۰.