غریم (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غَريم (به فتح غین) از مفردات به کار رفته در
قرآن کریم به معنای داين و مديون هر دو می‌باشد، این واژه دارای مشتقاتی است که در
آیات قرآن به کار رفته است؛ مانند:
غارِم (به کسر راء) به معنای قرض‌دار و مديون، و
غَرام (به فتح غین) به معناى ثابت و لازم می‌باشد.
غَريم:
به
داین و
مدیون هر دو اطلاق ميشود، چون هر يك در دادن و گرفتن ملازم هم‌ديگراند.
بعضى در وجه تسميه گفته‌اند: داين ملازم مديون است، كه حق خويش را بگيرد و دين، ملازم مديون است.
غارِم به معنى قرض‌دار و مديون می‌باشد:
(إِنَّمَا الصَّدَقاتُ لِلْفُقَراءِ وَ الْمَساكِينِ ... وَ الْغارِمِينَ وَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ...) (صدقات (
زکات) مخصوص نيازمندان و مستمندان ... و اداى
دین بدهكاران، و در راه تقويت
آیین خدا، و واماندگان در
سفر است)،
كه مراد از غارمين قرض‌دارانند.
(وَ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا اصْرِفْ عَنَّا عَذابَ جَهَنَّمَ إِنَّ عَذابَها كانَ غَراماً) (و كسانى كه مى‌گويند: «پروردگارا!
عذاب جهنم را از ما برطرف گردان، كه عذابش سخت و پر دوام است)
غَرام به معنى ثابت و لازم است.
در
مجمع فرموده: غرام، اشدّ عذاب است و آن عذاب لازم و شديد ميباشد، گويند: «فلان مغرم بالنساء» يعنى فلانى به زنان ملازم است و به مفارقت آنها
صبر ندارد.
معنى
آیه چنين است: «آنانكه گويند: خدايا عذاب جهنّم را از ما كنار كن كه عذاب آن لازم و پيوسته است»، نظير:
(وَ لَهُمْ عَذابٌ مُقِيمٌ) (و براى آنها مجازاتى پايدار است).
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "غریم"، ج۵، ص۹۵-۹۶.
