عنوان ثانوی (اصول)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
وصف ثابت برای
شیء به لحاظ عوارض خارجی را عنوان ثانوی گویند.
عنوان ثانوی، مقابل
عنوان اولی بوده و به
عنوان و وصفی می‌گویند که برای موضوعات و اشیا با ملاحظه آن چه خارج از
ذات آنها به شمار می‌آید، ثابت می‌شود، مانند عناوینی چون
عسر و حرج، ضرر و امثال آنها.
هنگامی که
شارع مقدس می‌خواهد حکمی را بر موضوعی (افعال و ذات) بار نماید، گاهی با نظر به عوارض خارج از ذات و
طبیعت،
حکم صادر می‌کند، برای مثال حالت «
شک مکلف در
حکم واقعی موضوع» را لحاظ می‌کند و برای آن موضوع، حکم صادر می‌کند؛ بنابراین، عنوان ثانوی وصفی است که موضوع به لحاظ عوارض خارج از ذات و طبیعت خود همانند
اضطرار مکلف به آن متصف می‌شود؛ برای مثال، حکم
حرمت خوردن
میته که بر روی عنوان اولی میته رفته است، به لحاظ حالت اضطرار (عنوان ثانوی)، تبدیل به
جواز می‌گردد.
فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «عنوان ثانوی».
