عمر بن رسلان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عُمر بن رَسْلان بن نصیر بن صالح، ابوحَفص سراج‌الدین
محدث،
حافظ،
فقیه و
قاضی بود.
وی در ۷۲۴، در بُلْقِینه
مصر زاده شد و مقدمات علوم را در همان‌جا آموخت، سپس به
قاهره رفت و از استادانی چون
تقی‌الدین سُبکی (متوفی ۷۸۶)،
ابوحیّان غَرناطی (متوفی ۷۴۵) و ابن عقیل (متوفی ۷۶۹) در
ادبیات،
فقه و
حدیث بهره جست و
اجازه روایت و
فتوا دریافت کرد.
سراج الدین، فهمی دقیق و حافظه‌ای قوی داشت؛ داماد
ابن عقیل و جانشین او در منصب قضا بود، همچنین در مدارس و جامع‌های مصر درس می‌گفت.
ابن خلدون او را شیخ‌الاسلام شافعیان در مصر و از بزرگترین علمای عصر خود شمرده است.
سراج‌الدین در ۸۰۵ در
قاهره درگذشت و در مدرسه‌ای که نزدیک خانه‌اش ساخته بود، مدفون شد. این مدرسه مقبره خانوادگی است و عده‌ای از فرزندان و نوادگانش که بیش‌تر آنان قاضی و متولیان برخی از اوقاف مصر بوده‌اند، در آن مدفون‌اند.
از آثار اوست:
ترتیب الاقسام علی مذهب الاِمام در فقه؛ تصحیح المنهاج شرح منهاج الطالبین محیی الدین نَوَوی در فقه؛ شعب الایمان، حاشیه بر تفسیر کشّاف، مجموعه فتاوی؛ العرف الشَذّی
علی جامع الترمذی در حدیث که ناتمام است
و محاسن الاصطلاح.
از شاگردان مشهور سراج‌الدین، ولی‌الدین عراقی (۷۶۲ـ ۸۴۵)، حافظ برهان الدین حلبی معروف به قُوف (۷۵۳ـ۸۴۱) و تقی‌الدین مَقریزی (۷۶۶ـ۸۴۵) بوده‌اند.
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «بلقینی»، شماره۱۷۳۳.
