طَلْع (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
طَلْع: (مِنَ النَّخْلِ مِنْ طَلْعِها) «طَلْع» به معناى خوشه سربسته
خرما است كه در غلاف سبز رنگ زيبايى پيچيده شده و پس از شكافته شدن از وسط آن رشته‌هاى باريكى بيرون مى‌آيد و همان‌ها بعداً خوشه‌هاى خرما را تشكيل مى‌دهند.
«طَلْع» از مادّه «
طلوع» معمولًا به شكوفه خرما گفته مى‌شود كه قبل از ظاهر شدن ميوه، طلوع مى‌كند،
و مانند دو كفه‌اى است كه روى هم قرار گرفته، و در درون آن خوشه خرما است كه در آن هنگام، بسيار كوچک است، اين پوسته مى‌شكافد و خوشه ظاهر مى‌شود. گاهى واژه
«طلع» به نخستين ميوه اين درخت نيز گفته مى‌شود.
«طَلْع» از مادّه
«طلوع» به اين مناسبت است كه نخستين ميوه‌اى است كه بر درخت ظاهر مى‌شود و طلوع مى‌كند.
ترجمه و تفسیر آیات مرتبط با
طَلْع:
(وَهُوَ الَّذِيَ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ نَبَاتَ كُلِّ شَيْءٍ فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِرًا نُّخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُّتَرَاكِبًا وَمِنَ النَّخْلِ مِن طَلْعِهَا قِنْوَانٌ دَانِيَةٌ وَجَنَّاتٍ مِّنْ أَعْنَابٍ وَالزَّيْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُشْتَبِهًا وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ انظُرُواْ إِلِى ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَيَنْعِهِ إِنَّ فِي ذَلِكُمْ لآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ) (اوست آن كس كه از آسمان، آبى نازل كرد؛ و به وسيله آن، انواع نباتات را رويانديم؛ و از آن، ساقه‌ها و شاخه‌هاى سبز، خارج ساختيم؛ و از آنها دانه‌هاى متراكم، و از شكوفه نخل، خوشه‌هايى با رشته‌هاى باريک خارج ساختيم؛ و باغهايى از انواع
انگور و
زیتون و
انار، گاه
شبيه به يكديگر، و گاه بى
شباهت! هنگامى كه ميوه مى‌دهد، به
میوه آن و طرز رسيدنش بنگريد كه در آن، نشانه‌هايى از عظمت خدا براى گروه مؤمنان است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: طلع به معناى اولين مرحله ظهور خرما بر شاخه‌هاى نخل است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(وَزُرُوعٍ وَنَخْلٍ طَلْعُهَا هَضِيمٌ) (در ميان كشتزارها و نخلهايى كه ميوه‌هايش شيرين و رسيده است؟!)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه طلع در نخل به منزله گرد گل در ساير درختان است.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
(طَلْعُهَا كَأَنَّهُ رُؤُوسُ الشَّيَاطِينِ) (شكوفه آن مانند سرهاى شياطين است.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه طلع به معناى شكوفه ميوه‌اى است كه در اولين بار در درخت خرما يا در هر درخت ميوه ديگر پيدا مى‌شود. در اين آيه ميوه درخت
زقوم را به سر شيطان‌ها
تشبيه كرده است.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
(وَالنَّخْلَ بَاسِقَاتٍ لَّهَا طَلْعٌ نَّضِيدٌ) (و نخل‌هاى بلندقامت كه ميوه‌هاى متراكم دارند.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه طلع به معناى خرما در اولين أوان پيدايش آن است.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «طَلْع»، ص۳۵۶.
