• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صخد (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





صَخَدَ (به فتح صاد و خاء و دال) و (صَيْخُودُ) (به فتح صاد و ضم خاء و دال) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای سنگ محکم که حضرت علی (علیه‌السلام) درباره خلقت زمین از این واژه استفاده نموده است.



«صَخَدَ» و «صَيْخُودُ» به معنای سنگ محکم آمده است و جمع آن صیاخید است.


امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره خلقت زمین فرموده است: ««وَعَدَّلَ حَرَكَاتِهَا بِالرَّاسَيَاتِ مِنْ جَلاَمِيدِهَا، وَذَوَاتِ الشَّنَاخِيبِ الشُّمِّ مِنْ صَيَاخِيدِهَا»»(حرکات زمین را تعدیل کرد با سنگ‌های سخت.) «شناخیب» جمع شنخوب به معنی قلّه کوه، «شمّ» جمع اشّم به معنی مرتفع می‌باشد.


این واژه فقط یک در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ط-الحسینی، ج۳، ص۸۳.    
۲. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۴، ص۱۸۲.    
۳. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۳۰.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۹۸، خطبه ۹۰.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۱۷۴، خطبه ۸۹.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۳۲، خطبه ۹۱.    
۷. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۴۳۷.    
۸. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ط-الحسینی، ج۲، ص۹۲.    
۹. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۴، ص۳۲۶.    
۱۰. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۶، ص۲۲۴.    
۱۱. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ط-الحسینی، ج۶، ص۱۰۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «صخد»، ج۲، ص۶۳۰.    






جعبه ابزار