صَمْت (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صَمْت (به فتح صاد) از
واژگان نهج البلاغه به معنای سکوت و به قولى سکوت طولانی است.
صُموت (به ضم صاد) جمع
صامِت (به فتح صاد و کسر میم) است.
از اين ماده هجده مورد در «
نهج البلاغه» آمده است.
صَمْت (مثل عقل) به معنای سکوت، به قولی سکوت طولانی آمده است.
صُموت جمع
صامِت است.
برخی از مواردی که در «نهج البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) در
حکمت ۱۷۲ فرموده:
«لا خَيْرَ فی الصَّمْتِ عَنِ الْحُكْمِ كَما أَنَّهُ لا خَيْرَ فی الْقوْلِ بِالْجَهْلِ.» «
فایده‌ای نیست در سکوت از گفتن
حکمت چنان‌که
فایده‌ای نیست در سخن گفتن از روی
جهل.»
امام (صلوات‌الله‌علیه) فرموده:
«صَوامِتَ أَبْوابِها.» (سپس آسمان‌ها را از هم جدا نمود (و با نيروى گريز از مركز) بين آن‌ها فاصله انداخت.)
منظور از
صَوامِت محل‌هاى بسته و باز نشده
آسمان است كه در
استعاره عجيب سكوت را در محل «بسته و مسدود» به كار برده است.
آن حضرت فرموده:
«الرُّبوعُ الصُّموتُ.» یعنی «مکان‌های ساکت.»
منظور «قبرها» است.
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره
معاد فرموده:
«أَخْرَجَهُمْ مِنْ ضَرائِح الْقُبورِ وَ أَوْكارِ الطُّيورِ وَ أَوْجِرَةِ السِّباعِ... مُهْطِعينَ إِلَى مَعادِهِ رَعيلاً صُموتاً قياماً صُفوفاً.» «
خداوند آن‌ها را از لحدهای قبور و لانه‌های
طیور و سوراخ‌های درندگان خارج می‌کند در حالی‌که شتابان به معاد آیند و گروهی هستند ساکت و ایستاده و صف کشان.»
از این ماده هجده مورد در « نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «صمت»، ج۲، ص۶۴۶.
