• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابوبکر صدرالدین محمد بن ثابت خجندیان

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



آل خُجَند،(خجندیان)، خاندانی از علمای شافعی و مشهور در سیاست، از نیمه دوم سده پنجم تا سده هفتم که اغلب در اصفهان بودند. نخستین فرد مشهور این خاندان، ابوبکر صدرالدین محمد بن ثابت بن حسن بود.



ابوبکر صدرالدین محمد بن ثابت بن حسن، او نخستین فرد مشهور آل خجند بود که در مرو به وعظ اشتغال داشت.


خواجه نظام‌الملک، وزیر معروف سلجوقیان (متوفی ۴۸۵)، شیفته کلام او شده و وی را از مرو به پایگاه فقهی و علمی‌اش، اصفهان، آورد و محمد بن ثابت منصب تدریس در نظامیه آن شهر را، که به نام وی صدریه خوانده شد، عهده‌دار گردید. او در اصفهان اعتبار بسیار کسب کرد و امامت شافعیان شهر به وی رسید. محمد بن ثابت فقه و حدیث را علاوه بر پدرش، از علمایی چون ابوالحسن علی بن احمد استرآبادی، عبدالصمد بن نصر عاصمی و ابوسهل احمد بن علی ابیوردی آموخته بود. محمد بن ثابت فقیهی مبرِّز بود و در علم مناظره، اصول، حدیث و وعظ تبحر داشت. نظام الملک همواره به زیارت او می‌رفت و جمع کثیری از طالبان علم برای کسب علم از محضر او، از اقصا نقاط عالم اسلام به اصفهان می‌رفتند.


کتاب‌های روضةالمناظر و زواهرالدُرَر فی نقض جواهرالنظر از تألیفات اوست.


وی در ذیقعده ۴۸۳ درگذشت.


۱. ابن اثیر، عزالدین، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۳۶۶۳۶۷.    
۲. عبدالوهاب بن علی سبکی، طبقات الشافعیةالکبری، ج۴، ص۱۲۳۱۲۴.    
۳. عبدالوهاب بن علی سبکی، طبقات الشافعیةالکبری، ج۴، ص۱۲۴.    
۴. عبدالوهاب بن علی سبکی، طبقات الشافعیةالکبری، ج۷، ص۶۲.    
۵. عبدالوهاب بن علی سبکی، طبقات الشافعیةالکبری، ج۷، ص۶۶.    
۶. عبدالوهاب بن علی سبکی، طبقات الشافعیةالکبری، ج۷، ص۹۵.    
۷. عبدالوهاب بن علی سبکی، طبقات الشافعیةالکبری، ج۷، ص۱۵۰.    
۸. عبدالوهاب بن علی سبکی، طبقات الشافعیةالکبری، ج۷، ص۱۷۸۱۷۹.    
۹. عبدالوهاب بن علی سبکی، طبقات الشافعیةالکبری، ج۷، ص۲۸۵.    
۱۰. عبدالوهاب بن علی سبکی، طبقات الشافعیةالکبری، ج۴، ص۱۲۴ ۱۲۵.    
۱۱. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف‌الظنون، ج ۱، ستون ۹۳۲.    
۱۲. ابن عماد، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب، ج۵، ص۳۵۴.    
۱۳. صفدی، صلاح‌الدین، الوافی بالوفیات، ج۲، ص۲۸۱-۴۸۲.    



دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة‌المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «خجندیان»، شماره۶۹۳۱.    



جعبه ابزار