صحابه در غزوه بدر (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یکی از
جنگ‌های صدر اسلام غزوه بدر است. در این مقاله آیات مرتبط با صحابه شرکت‌کننده در
غزوه بدر معرفی می‌شوند.
استغاثه و
استمداد برخى
صحابه از
خداوند، پيش از جنگ
بدر و اجابت آن از سوى پروردگار:
إِذْ تَسْتَغِيثُونَ رَبَّكُمْ فَاسْتَجابَ لَكُمْ أَنِّي مُمِدُّكُمْ بِأَلْفٍ مِنَ الْمَلائِكَةِ مُرْدِفِينَ.
صحابه حاضر در
غزوه بدر، متشكّل از مؤمنان متّكى بر خدا و عناصرى
منافق و نيز گروهى سست‌ايمان و
بیماردل:
إِذْ يَقُولُ الْمُنافِقُونَ وَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ غَرَّ هؤُلاءِ دِينُهُمْ ....
صحابه، مشمول
امداد خداوند در
غزوه بدر:
۱. قَدْ كانَ لَكُمْ آيَةٌ فِي فِئَتَيْنِ الْتَقَتا فِئَةٌ تُقاتِلُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ أُخْرى كافِرَةٌ يَرَوْنَهُمْ مِثْلَيْهِمْ رَأْيَ الْعَيْنِ وَ اللَّهُ يُؤَيِّدُ بِنَصْرِهِ مَنْ يَشاءُ ....
۲. وَ لَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ
بِبَدْرٍ ....
۳. فَلَمْ تَقْتُلُوهُمْ وَ لكِنَّ اللَّهَ قَتَلَهُمْ وَ ما رَمَيْتَ إِذْ رَمَيْتَ وَ لكِنَّ اللَّهَ رَمى ....
۴. ... وَ ما أَنْزَلْنا عَلى عَبْدِنا يَوْمَ الْفُرْقانِ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ ... إِذْ يُرِيكَهُمُ اللَّهُ فِي مَنامِكَ قَلِيلًا وَ لَوْ أَراكَهُمْ كَثِيراً لَفَشِلْتُمْ ....
اعطاى
آرامش به صحابه مجاهد در آستانه جنگ
بدر، از سوى خدا:
۱. بَلى إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا وَ يَأْتُوكُمْ مِنْ فَوْرِهِمْ هذا يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُمْ بِخَمْسَةِ آلافٍ مِنَ الْمَلائِكَةِ مُسَوِّمِينَ وَ ما جَعَلَهُ اللَّهُ إِلَّا بُشْرى لَكُمْ وَ لِتَطْمَئِنَّ قُلُوبُكُمْ بِهِ وَ مَا النَّصْرُ إِلَّا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ.
۲. وَ ما جَعَلَهُ اللَّهُ إِلَّا بُشْرى وَ لِتَطْمَئِنَّ بِهِ قُلُوبُكُمْ وَ مَا النَّصْرُ إِلَّا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ ... إِذْ يُغَشِّيكُمُ النُّعاسَ أَمَنَةً مِنْهُ وَ يُنَزِّلُ عَلَيْكُمْ مِنَ السَّماءِ ماءً لِيُطَهِّرَكُمْ بِهِ وَ يُذْهِبَ عَنْكُمْ رِجْزَ الشَّيْطانِ وَ لِيَرْبِطَ عَلى قُلُوبِكُمْ وَ يُثَبِّتَ بِهِ الْأَقْدامَ.
برخى «نعاس» را در آيه مذكور به معناى
سکون و آرامش دانسته‌اند.
صحابه حاضر در
غزوه بدر در معرض اختلاف، در صورت
آگاهی آنان از قدرت
کافران و انبوه نمايى ايشان در رؤياى
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
إِذْ يُرِيكَهُمُ اللَّهُ فِي مَنامِكَ قَلِيلًا وَ لَوْ أَراكَهُمْ كَثِيراً لَفَشِلْتُمْ وَ لَتَنازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ وَ لكِنَّ اللَّهَ سَلَّمَ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ.
اقدام برخى صحابه به گرفتن
اسیر در
غزوه بدر، پيش از غلبه كامل بر
دشمن براى دستيابى به منافع مادّى:
ما كانَ لِنَبِيٍّ أَنْ يَكُونَ لَهُ
أَسْرى حَتَّى يُثْخِنَ فِي الْأَرْضِ تُرِيدُونَ عَرَضَ الدُّنْيا ....
اضطراب و
پریشانی برخى صحابه در جنگ
بدر، پيش از
بشارت امداد الهى به آنان، به واسطه
ملائکه:
إِذْ تَسْتَغِيثُونَ رَبَّكُمْ فَاسْتَجابَ لَكُمْ أَنِّي مُمِدُّكُمْ بِأَلْفٍ مِنَ الْمَلائِكَةِ مُرْدِفِينَ.
وسوسه صحابه حاضر در
غزوه بدر از سوى
شیطان:
إِذْ يُغَشِّيكُمُ النُّعاسَ أَمَنَةً مِنْهُ وَ يُنَزِّلُ عَلَيْكُمْ مِنَ السَّماءِ ماءً لِيُطَهِّرَكُمْ بِهِ وَ يُذْهِبَ عَنْكُمْ رِجْزَ الشَّيْطانِ ...
مقصود از «رجز الشّيطان»
وسوسه‌های شیطان به مجاهدان
بدر است؛ از جمله اينكه آنها را وسوسه مى‌كرد، چگونه شما مدّعى حقانيّت خود هستيد، در حالى كه بدون آب و با حال جنابت
نماز مى‌خوانيد.
ناخشنودى برخى صحابه از حكم خداوند، درباره
غنایم جنگ
بدر:
كَما أَخْرَجَكَ رَبُّكَ مِنْ بَيْتِكَ بِالْحَقِّ وَ إِنَّ فَرِيقاً مِنَ الْمُؤْمِنِينَ لَكارِهُونَ.
يك احتمال در «كما أخرجك ...» اين است كه حكم خداوند درباره
انفال -و
غنایم جنگ بدر-
حق است؛ همان‌گونه كه فرمان خداوند براى حركت به سوى جنگ، برحق بود.
پيدايش اختلاف ميان صحابه، در مورد تقسيم انفال و غنايم جنگ
بدر:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَنْفالِ قُلِ الْأَنْفالُ لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ أَصْلِحُوا ذاتَ بَيْنِكُمْ وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۸، ص۳۴۷، برگرفته از مقاله «صحابه در غزوه بدر».
