• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سیدماجد بن ابراهیم حسینی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



سیدماجد بن ابراهیم حسینی، جدّ خاندان پشت مهدی از علما و فضلای شیعی قرن دوازدهم و سیزدهم است.



از زمان ولادت او اطلاع دقیقی وجود ندارد، تنها می‌دانیم که از علمای بزرگ اواخر عهد صفوی و دوره نادرشاه افشار (۱۱۴۸ـ۱۱۶۰) بوده است.
از تعبیر یکی از شاگردانش که مجموعه‌ای از رساله های وی را استنساخ کرده دانسته می‌شود که سیّدماجد تا ۱۱۵۲ زنده بوده است.
[۱] ماجد بن ابراهیم حسینی، ایقاظ النائمین و ایعاظ الجاهلین، ج۱، ص۴۹۹، در غنا، موسیقی، چاپ رضا مختاری و محسن صادقی، ج ۱، قم ۱۳۷۶ ش.

علاوه بر این، به نوشته ضرابی
[۲] عبدالرحیم ضرابی، تاریخ کاشان، ج۱، ص۲۸۷، چاپ ایرج افشار، تهران ۱۳۵۶ ش.
و صهبای سخن،
[۳] صهبای سخن، کاشان: انجمن ادبی صبا، ج۱، ص۵۲، ۱۳۴۸ ش.
در دعوتی که به دستور نادرشاه از علمای بلاد از شیعیان و اهل سنّت برای تشکیل جلسه مناظره و گفتگو صورت گرفت، سیّدماجد به نمایندگی از علمای کاشان روانه شد اما در میانه راه در کرمانشاه درگذشت و طبق وصیّتش همان‌جا به خاک سپرده شد. این دعوت در ۱۱۵۶ بوده است.
[۴] محمدکاظم مروی، عالم آرای نادری، ج۳، ص۹۸۳ـ ۹۸۸، چاپ محمدامین ریاحی، تهران ۱۳۶۴ ش.



از سیّدماجد آثاری در حکمت و فقه برجای مانده است که بدین قرارند: التخلل و التکاشف الحقیقیان؛ نفی الهیولی؛ حواشی بر اشارات و شفا و ایقاظ النائمین و ایعاظ الجاهلین که رساله‌ای در تحقیق غنا است.
مؤلف در این رساله به رساله فی تحریم الغناء از محقق سبزواری (متوفی ۱۰۹۰) نظر داشته و به بحث درباره غنا، احادیث مجوّز بر غنای عرفی و نکوهش فتوا به تحریم مطلق غنا و تحریم کنندگان همه مصادیق لُغَوی غنا می‌پردازد.
درباره مطالب این رساله مناقشاتی چند صورت گرفته است، از جمله میرزاابراهیم خوزانی، قاضی اصفهان (مقتول در ۱۱۶۰)، رساله تحریم الغناء را در رد آن نوشت؛ همچنین برخی مطالب رساله فی تحریم الغناء از محمد رسول کاشانی (زنده در ۱۲۵۸) و بخشی از رساله فی الغناء از مولی اسماعیل خواجویی (متوفی ۱۱۷۳) و رساله ذریعه الاستغناء از ملاحبیب الله کاشانی ناظر به همین رساله‌اند.
[۵] محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ص ۶۲۸، الکواکب المنتشره فی القرن الثانی بعدالعشره، چاپ علی نقی منزوی، تهران ۱۳۷۲ ش.
[۷] محمدعلی حبیب آبادی، مکارم الاثار در احوال رجال دوره قاجار، ج۵، ص۱۵۷۶، اصفهان (تاریخ مقدمه ۱۳۹۶).
[۸] ماجد بن ابراهیم حسینی، ایقاظ النائمین و ایعاظ الجاهلین، ج۱، ص۴۹۹ـ ۵۰۳، در غنا، موسیقی، چاپ رضا مختاری و محسن صادقی، ج ۱، قم ۱۳۷۶ ش.

رساله‌های مذکور در میراث فقهی به چاپ رسیده‌اند.


یکی از فرزندان سیّدماجد، میرابراهیم، در علم و عمل بی‌نظیر بوده است.
[۹] عبدالرحیم ضرابی، تاریخ کاشان، ج۱، ص۲۸۷ـ ۲۸۸، چاپ ایرج افشار، تهران ۱۳۵۶ ش.



۱. ماجد بن ابراهیم حسینی، ایقاظ النائمین و ایعاظ الجاهلین، ج۱، ص۴۹۹، در غنا، موسیقی، چاپ رضا مختاری و محسن صادقی، ج ۱، قم ۱۳۷۶ ش.
۲. عبدالرحیم ضرابی، تاریخ کاشان، ج۱، ص۲۸۷، چاپ ایرج افشار، تهران ۱۳۵۶ ش.
۳. صهبای سخن، کاشان: انجمن ادبی صبا، ج۱، ص۵۲، ۱۳۴۸ ش.
۴. محمدکاظم مروی، عالم آرای نادری، ج۳، ص۹۸۳ـ ۹۸۸، چاپ محمدامین ریاحی، تهران ۱۳۶۴ ش.
۵. محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ص ۶۲۸، الکواکب المنتشره فی القرن الثانی بعدالعشره، چاپ علی نقی منزوی، تهران ۱۳۷۲ ش.
۶. محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج۲، ص۵۰۵، چاپ علی نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.    
۷. محمدعلی حبیب آبادی، مکارم الاثار در احوال رجال دوره قاجار، ج۵، ص۱۵۷۶، اصفهان (تاریخ مقدمه ۱۳۹۶).
۸. ماجد بن ابراهیم حسینی، ایقاظ النائمین و ایعاظ الجاهلین، ج۱، ص۴۹۹ـ ۵۰۳، در غنا، موسیقی، چاپ رضا مختاری و محسن صادقی، ج ۱، قم ۱۳۷۶ ش.
۹. عبدالرحیم ضرابی، تاریخ کاشان، ج۱، ص۲۸۷ـ ۲۸۸، چاپ ایرج افشار، تهران ۱۳۵۶ ش.



دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «سادات پشت مشهدی»، شماره۲۷۷۶.    






جعبه ابزار