• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شلومو پینس

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



پینس، شلومو (سلیمان) مورخ و محقق معاصر در تاریخ علم ، فلسفه و کلام اسلامی است.




در ۱۲۸۷ش/ ۱۹۰۸ در خانواده‌ای یهودی در پاریس به دنیا آمد.



دوران کودکی و نوجوانی را در روسیه ، انگلستان و آلمان گذرانید و سپس در دانشگاه‌های هایدلبرگ، خبوا و برلین به تحصیل پرداخت.



پس از اتمام تحصیلات از ۱۹۳۷ تا ۱۹۳۹ در مؤسسه علم و فن آوری دانشگاه پاریس تدریس کرد.
از ۱۹۵۲ استاد دانشگاه عبری اورشلیم شد و در ۱۹۶۱ در همان‌جا صاحب کرسی «فلسفه عمومی و فلسفه یهود» گردید.



او در ۱۹۷۷ بازنشسته شد و در ۱۳۶۹ش/ ۱۹۹۰ درگذشت.



پینس در مدت نیم قرن مطالعات و تحقیقات خود، آثار بسیاری در زمینه‌‌های تاریخ ، اعم از تاریخ علم ، فلسفه ، کلام و ادیان ، به زبان‌های فرانسه و انگلیسی و گاه آلمانی و عبری نگاشت.

۵.۱ - رساله دکتری


نخستین اثرش، رساله دکتری او، در ۱۹۳۶ با عنوان > پژوهشی درباره اتمیسم اسلامی < به زبان آلمانی انتشار یافت.

۵.۱.۱ - تحقیق در مفاهیم کلامی


وی در این اثر که ادامه تحقیقات پرتسل و مابیلو بود، ضمن بررسی مفاهیم «جوهرفرد» و «جزءلایتجزا» در میان متکلمان مسلمان نشان داد که گر چه برخی از عناصر این فکر برخاسته از اتمیسم (ذرّیگری) در ادیان هند است، کلیّت آن مأخوذ از تفکر یونانی است.

۵.۱.۲ - معرفی منابع


در این کتاب مؤلف برخی منابع چاپ نشده کلام اسلامی را نیز معرفی کرده و آرا و افکار ابوبکر رازی را شرح داده است.

۵.۱.۳ - ترجمه به عربی


این اثر را محمد عبدالهادی ابوریده در ۱۳۶۵/۱۹۴۶ به عربی با عنوان مذهب الذّرّه عندالمسلمین و علاقته بمذاهب الیونان و الهنود و میشائیل شوارتس در ۱۹۹۷ به انگلیسی ترجمه کرده‌اند.
پینس بعد‌‌ها تحقیقات دیگری نیز درباره کلام اسلامی در قرون اولیه انجام داد.

۵.۲ - درباره ابوالبرکات


از دیگر تحقیقات پینس مقالاتی است که درباره ابوالبرکات بغدادی نوشته و در آن‌‌ها جنبه‌‌های مختلف فلسفه ابوالبرکات، از جمله بحث زمان، طبیعیات، فنّ شعر و مابعدالطبیعه، و تأثر او از جهان شناسی ابن سینا را بررسی کرده است.

۵.۳ - ترجمه‌ها


وی همچنین درباره انتقال علم و فلسفه یونان به عالم اسلام، برخی متون یونانی که اصل آن‌‌ها از میان رفته و تنها ترجمه‌‌های عربی آن‌‌ها باقی است، مقایسه تطبیقی برخی مفاهیم فلسفه یونان و اسلامی و آرای اسکندر افرودیسی و تأثیر آن درعالم اسلام تحقیقاتی کرده است.

۵.۴ - درباره متفکران اسلامی


پینس مقالاتی نیز درباره فارابی ، متفکران اسماعیلی مذهب ، اخوان الصفا ، ابن سینا، ابن رشد و ابن خلدون نوشته است.
در این مقالات، او مانند اغلب مستشرقان ، بیشتر به دنبال یافتن ریشه‌‌های فلسفه اسلامی در آرای یونانیان، هندیان، رومیان، مسیحیان و یهودیان است.
وی در تحقیقات خود درباره تاریخ علم، نظریات دانشمندان مسلمانی چون ثابت بن قره، ابن هیثم، بیرونی و ابن باجه را مورد توجه قرار داده و بر اهمیت جایگاه تاریخی آن‌‌ها تأکید کرده است.

۵.۵ - فلسفه و کلام یهود


در خصوص فلسفه و کلام و تاریخ دین یهود نیز تحقیقاتی انجام داده است: ترجمه دلالة الحائرین ابن میمون به انگلیسی و مقدمه محققانه آن در باب منابع ابن میمون در تألیف این اثر و همچنین مقالاتی درباره فیلسوفان یهودی قرون وسطای متأخر و حتی اسپینوزا از جمله این آثار است.



مجموعه مقالات فرانسه و انگلیسی پینس در پنج مجلد در فاصله سال‌های ۱۳۵۸ش/ ۱۹۷۹ تا ۱۳۷۶ش/ ۱۹۹۷ منتشر شد.
برخی مقالات او نیز به فارسی ترجمه و در مجله معارف
[۱] مجله معارف، دوره ۱۳، ش ۲، مرداد ـ آبان ۱۳۷۵.
[۲] مجله معارف، دوره ۱۴، ش ۲، مرداد ـ آبان ۱۳۷۶.
و بخش دوم کتاب سه سنت فلسفی: گزارشی از فلسفه‌‌های هندی، چینی و یهودی (قم ۱۳۷۸ ش) چاپ شده است.


 
۱. مجله معارف، دوره ۱۳، ش ۲، مرداد ـ آبان ۱۳۷۵.
۲. مجله معارف، دوره ۱۴، ش ۲، مرداد ـ آبان ۱۳۷۶.



دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «پینس»، شماره۲۹۹۳.    


رده‌های این صفحه : تراجم | خاور شناسان




جعبه ابزار