اولی (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اَولی (به فتح همزه و لام) از
واژگان قرآن کریم به معنای نزدیکتر و سزاوارتر است.
اَولی به معنای نزدیکتر و سزاوارتر است.
(اِنَ اَوْلَی النَّاسِ بِاِبْراهِیمَ لَلَّذِینَ اتَّبَعُوهُ وَ هذَا النَّبِیُّ وَ الَّذِینَ آمَنُوا) «نزدیکترین مردم به
ابراهیم آنانند که از وی پیروی کردند و این پیامبر و پیروان اوست.»
(النَّبِیُ اَوْلی بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ اَنْفُسِهِمْ وَ اَزْواجُهُ اُمَّهاتُهُمْ) (پيامبر نسبت به مؤمنان از خودشان سزاوارتر است؛ و همسران او مادران آنها (مؤمنان) محسوب مىشوند.)
به حکم این آیه
پیغمبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) نسبت به مؤمنان از نفس خودشان نزدیکتر و سزاوارتر است و زنان او مادران مؤمنیناند، محترماند و نکاحشان بعد از پیامبر بر مؤمنان
حرام میباشد. پس مقام پیغمبر و اهمیّت وجود پیغمبر بر مسلمان از نفس خویش بالاتر است و اگر در کاری از کارها اعمّ خیر یا شرّ امر دائر باشد میان پیغمبر و نفس مؤمن، پیغمبر ارجح و بالاتر است. آیه مطلق است و اولویّت آن حضرت را از هر جهت میرساند.
(وَ اُولُوا الْاَرْحامِ بَعْضُهُمْ اَوْلی بِبَعْضٍ فِی کِتابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُهاجِرِینَ) (و خويشاوندان نسبت به يكديگر از مؤمنان و مهاجران در آنچه خدا مقرّر داشته اولى هستند،)
گویند با این آیه ارث بردن غیر اولی الارحام که در اوائل
هجرت بود
نسخ شده است یعنی اقربا بعضی به بعضی در ارث بردن از مؤمنان و مهاجران سزاوارتراند.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «اولی»، ج۷، ص۲۵۳.